Viêm xoang sàng trước sau – Cách nhận biết và điều trị

Viêm xoang sàng trước sau là một trong những thể viêm xoang thường gặp nhất. Căn bệnh này gây ra những dấu hiệu khó chịu như đau nhức vùng đỉnh đầu và sau gáy, mũi chảy dịch có mùi hôi… Từ đó, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống người bệnh. Vậy bệnh viêm xoang sàng trước sau là gì, triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị chứng bệnh này như thế nào? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây.

Viêm xoang sàng trước sau là gì?

Xét về mặt vị trí và cấu trúc, xoang sàng nằm ở giữa 2 mắt, dưới trán và trên hốc mũi. Đồng thời, đây cũng là xoang phát triển sớm nhất cùng lúc với cơ thể con người được sinh ra. Theo cấu tạo, xoang sàng gồm 4 hốc rỗng thông nhau và được ngăn cách với vùng ổ mắt bằng một phiến xương giấy (phiến xương này cực mỏng nên được gọi là xương giấy).

Do đó, khi xoang sàng bị tấn công bởi vi khuẩn, virus, nó rất dễ gây viêm nhiễm diện rộng, từ đó xâm nhập qua lớp xương giấy để tấn công hốc mắt.

Cũng giống như phần lớn các tình trạng viêm xoang khác, bệnh không chỉ gây đau nhức, khó chịu cho người bệnh mà còn ảnh hưởng xấu đến các bộ phận khác khu vực quanh xoang. Cụ thể:

• Viêm xoang sàng trước: Phần dịch nhày bị ứ đọng ở mũi, khó xì ra được từ đó gây tắc nghẽn và đau nhức vùng mũi… Thậm chí, nhiều bệnh nhân bị điếc mũi, không ngửi và phân biệt được mùi vị.
• Viêm xoang sàng sau: Ở thể bệnh này, dịch nhầy dồn xuống vòm họng, khiến người bệnh luôn trong trạng thái có vật gì đó vướng mắc ở cổ họng, rất khó chịu và tạo thành phản xạ khạc nhổ đờm.

Trường hợp bị nặng sẽ gây ra những triệu chứng như đau nhức đỉnh đầu, viêm thanh quản, thị lực giảm sút… và phải dùng phẫu thuật để can thiệp.

Nguyên nhân viêm xoang sàng trước sau

Là một bệnh lý liên quan tới đường hô hấp, các nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm xoang sàng cũng giống với nhiều căn bệnh cùng hệ khác. Viêm xoang sàng khởi phát do sự xâm nhập và tấn công ồ ạt của các loại virus, vi khuẩn… và các yếu tố bất lợi liên quan. Cụ thể như sau:

• Cơ địa suy giảm sức đề kháng: Bệnh thường gặp ở những người cơ địa có sức đề kháng kém hoặc bị suy giảm sức đề kháng tự nhiên vì một lý do nào đó. Những đối tượng dễ mắc viêm xoang sàng trước, sau nhất là người già, trẻ nhỏ và phụ nữ đang mang thai…
• Thay đổi thời tiết đột ngột: Vào những lúc thời tiết đột ngột chuyển từ nóng sang lạnh đặc biệt là thời điểm giao mùa,… mọi người rất dễ bị viêm xoang do cơ thể chưa kịp thích nghi với điều kiện thời tiết bên ngoài nên dễ dẫn tới tình trạng rối loạn hệ miễn dịch.
• Ô nhiễm môi trường: Như đã nói, viêm xoang sàng là một bệnh lý thuộc hệ thống hô hấp. Vì vậy, yếu tố không khí ô nhiễm, môi trường nhiều khói bụi, khí thải, chất thải hóa học, sinh hoạt độc hại… cũng sẽ là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập.

• Do cấu trúc các hốc xoang: Nhiều người có cấu trúc hốc xoang khá đặc biệt khi có nhiều hang hốc hơn hoặc vách ngăn hẹp, vẹo hơn mức bình thường. Do đó, tình trạng ứ đọng dịch nhầy, mảng bám và vi khuẩn… sẽ dễ dẫn tới viêm nhiễm gây viêm xoang sàng.
• Tiền sử mắc các bệnh về đường hô hấp khác: Những bệnh lý phổ biến như viêm họng, dị ứng mũi, viêm amidan mãn tính… không được điều trị triệt để.
• Một số nguyên nhân khác: Mũi có polyp, cảm lạnh, có vật lạ trong mũi, dị ứng, mũi bị trấn thương…

Triệu chứng viêm xoang sàng trước sau

Viêm xoang sàng khi mới xuất hiện rất dễ bị nhầm lẫn với các thể viêm xoang khác và một số bệnh lý về đường hô hấp. Tuy nhiên, sau giai đoạn ủ bệnh, người bệnh sẽ dễ dàng nhận biết với những triệu chứng bệnh điển hình như sau:

• Đau nhức đầu

Tùy theo vị trí bạn bị xoang sàng trước hay xoang sàng sau, các cơn đau thường diễn ra liên tục hoặc lâu lâu mới xuất hiện. Vị trí đau nhức cũng có thể xuất hiện ở nhiều vùng khác nhau như vùng đỉnh đầu, 2 bên thái dương, vùng sau gáy,… Người bệnh thường sẽ cảm nhận rõ rệt nhất những cơn đau vào thời điểm giao mùa, lúc trái gió trở trời, thời tiết thay đổi đột ngột, …

• Chảy dịch mũi

Ban đầu khi phát bệnh, dịch mũi có thể trong suốt. Song khi ở mức độ nặng, trong chất dịch này sẽ kèm theo mủ trắng hoặc xanh. Chúng có đặc điểm nhầy, đặc và có mùi hôi hoặc tanh. Ngoài chảy ra mũi, các chất dịch này còn chảy xuống cổ họng, tạo thành đờm. Bệnh nhân sẽ cảm thấy ngứa và vướng víu trong cổ họng.

• Tắc, ngạt mũi

Người bị viêm xoang sàng có thể bị ngạt một bên mũi hoặc cả hai tùy  vào mức độ viêm. Đây là hệ quả của tình trạng chảy dịch từ các hốc xoang ra mũi và làm tắc nghẽn các lỗ thông xoang. Hậu quả là người bệnh bị tắc mũi, ngạt mũi và khó thở. Đôi khi, mũi bị điếc và không ngửi thấy mùi. Biểu hiện này thể hiện rõ nhất khi bệnh nhân ở trạng thái nằm.

• Ho, viêm họng mãn tính

Nguyên nhân là do cấu trúc các lỗ xoang sau thông với mũi, do đó khi dịch nhầy (mủ) đặc tắc nghẽn, không chảy ra được bằng đường mũi mà sẽ chảy xuống họng. Từ đó người bệnh thường xuyên cảm thấy vướng víu và khó chịu ở cổ hỏng và tạo thành phản xạ khạc nhổ đờm.

Một số triệu chứng của viêm xoang sàng khá giống với biểu hiện của bệnh viêm mũi dị ứng. Tuy nhiên, viêm xoang sàng trước, sau nguy hiểm hơn và có những dấu hiệu nghiêm trọng hơn viêm mũi dị ứng.

Một số người khá chủ quan, khi gặp một số triệu chứng như ho, ngứa cổ và xuất hiện đờm thường xuyên thì chỉ nghĩ đơn thuần đó là mình bị dị ứng mũi theo mùa mà không đề phòng với bệnh viêm xoang. Hãy chủ trước bất cứ dấu hiệu nào của bệnh để sớm phát hiện và điều trị kịp thời.

• Suy giảm thị lực

Đặc điểm vị trí của của xoang sàng là nằm sát và được bao quanh bởi các dây thần kinh mắt. Do đó khi tình trạng viêm xoang sàng xảy ra, nó sẽ tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến mắt. Khiến cho bệnh nhân bị giảm thị lực hoặc mờ mắt tạm thời.

Ngoài ra, cũng có những người sẽ gặp phải hiện tượng như mắt đỏ, sưng to nóng và có cảm giác đau. Nếu tình trạng này không được khắc phục thì sẽ giảm thị lực, lâu ngày có thể dẫn đến các di chứng về mắt thậm chí là mù lòa.

• Áp xe não, viêm màng não

Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất đối với bệnh nhân viêm xoang sàng sau. Khi tình trạng bệnh kéo dài dai dẳng mà người bệnh không tìm cách khắc phục kịp thời, sẽ khiến các dịch viêm bám chặt lấy dây thần kinh. Từ đó gây ra áp lực lên màng não và vỏ não, dẫn đến tình trạng áp xe, viêm màng não hoặc thậm chí là bại liệt não.

• Các triệu chứng khác

Ngoài những biểu hiện đặc trưng đã liệt kê phía trên, người bệnh viêm xoang sàng còn có thể gặp phải những triệu chứng như: Đau họng, sốt cao, hôi miệng, đau rát cổ họng … Vì vậy, mọi người cần đặc biệt lưu ý để sớm phát hiện ra bệnh và kịp thời chữa trị.

Khi phát hiện có những triệu chứng trên, bệnh nhân cần tới thăm khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị đúng phương pháp. Bệnh nhân không tự ý mua và sử dụng thuốc tại nhà mà không có hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa. Tránh trường hợp bệnh nặng hơn và để lại nhiều di chứng không mong muốn.

Viêm xoang sàng trước sau có nguy hiểm không?

Vậy viêm xoang sàng trước, sau có nguy hiểm không? – Theo các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng, đây không phải là bệnh nan y cũng không phải là bệnh lý ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng con người. Nhưng viêm xoang sàng gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Bởi lẽ, giữa các bộ phận trên cơ thể luôn có sự tương tác qua lại nhất định. Do đó, nếu không chữa trị sớm và đúng phương pháp sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

• Biến chứng ở mắt

Do các hốc xoang có các mạch máu liên kết với mắt, vị trí rất gần nhau nên rất dễ xảy ra tình trạng viêm nhiễm có thể lây lan từ hốc xoang sang mắt. Một số biến chứng về mắt mà bệnh nhân viêm xoang sàng có thể gặp phải như viêm nề ổ mắt, viêm mí…

Người bệnh có các dấu hiệu như sổ mũi, nhức đầu, rất dễ gây nên tình trạng sưng mắt, nề màng tiếp hợp, lồi nhẵn cầu, đau nhức mắt…

• Biến chứng về đường hô hấp

Vì viêm xoang sàng là một bệnh lý thuộc hệ thống đường hô hấp. Do đó, các biến chứng phổ biến thường gặp nhất sẽ liên quan tới mũi, họng, thậm chí là phổi…

Khi bị viêm xoang, các triệu chứng như nghẹt mũi, tắc mũi, tắc một bên mũi hoặc hai bên mũi làm người bệnh khó thở, phải thở bằng đường miệng. Do đó, không khí đi qua mũi không thể được làm ấm và làm sạch, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống hô hấp phía sau.

Ngoài ra, khi bị nghẹt mũi, dịch mủ sẽ chảy trực tiếp xuống họng, gây đờm, ngứa cổ, viêm họng… Lúc đó, người bệnh có các triệu chứng như giọng nói khan, lạc tiếng, mất tiếng, ho có đờm… Nếu không được điều trị kịp thời có thể bị các bệnh nghiêm trọng ảnh hưởng tới toàn bộ hệ thống đường hô hấp như áp xe thành họng, viêm cầu thận, ung thư vòm họng…

• Biến chứng viêm tắc tĩnh mạch hang

Đây được xem là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của người bệnh viêm xoang sàng trước hoặc sau. Bởi lẽ các triệu chứng bệnh khi đạt tới đỉnh điểm sẽ xuất hiện ồ ạt, rất khó kiểm soát như sốt cao, rét run, kèm theo các triệu chứng nhức đầu, nhãn cầu lồi… Bệnh sẽ lan ra 2 mắt rất nhanh và có tỉ lệ tử vong cao.

Cách điều trị viêm xoang sàng trước sau hiệu quả

Bệnh viêm xoang sàng trước, sau có thể được điều trị dứt điểm nếu người bệnh phát hiện kịp thời và áp dụng phương pháp phù hợp. Vì thế, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế thăm khám và tiếp nhận điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Hiện nay, có 3 phương pháp chủ yếu thường được lựa chọn với bệnh nhân viêm xoang sàng. Cụ thể như sau:

Mẹo chữa viêm xoang sàng trước sau tại nhà

Dân gian lưu truyền nhiều cách chữa viêm xoang sàng trước sau tại nhà an toàn, lành tính từ mật ong, tỏi, nước muối pha loãng, lá lốt, hoa ngũ sắc… Các cách làm này được đánh giá là an toàn, lành tính, nguyên liệu lại dễ kiếm và thực hiện đơn giản. Có lẽ bởi thế, người bệnh ở giai đoạn đầu thường ưu tiên sử dụng các mẹo chữa này.

• Hoa ngũ sắc: Rửa sạch, rã nát, vắt lấy nước cốt. Lấy bông thấm đều rồi nhét bông vào trong hốc mũi khoảng 5-10 phút. Thực hiện 2 lần/ngày để nhận thấy hiệu quả rõ rệt.
• Lá lốt: Rửa sạch, cho nước rồi đun sôi. Tắt bếp để nước nguội rồi tiến hành xông. Thực hiện 1-2 lần/ngày.

Lưu ý:Cách chữa này chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, nên sử dụng trong thời gian ngắn. Về lâu về dài, người bệnh vẫn nên lựa chọn cách chữa tận gốc, dứt điểm hơn theo chỉ định từ phía chuyên gia.

Điều trị viêm xoang sàng trước sau bằng Tây y

Khi tới thăm khám tại các bệnh viên, các bác sĩ sẽ dựa vào kết quả kiểm tra lâm sàng và một số xét nghiệm liên quan để xác định nguyên nhân cũng như tình trạng bệnh lý hiện tại của bệnh nhân. Từ đó, bác sĩ sẽ chỉ định những đơn thuốc phù với với từng người bệnh.

Các loại thuốc có tác dụng chữa viêm xoang sàng trước sau phải kể tới như:

• Thuốc giảm đau, hạ sốt: Khắc phục tình trạng sốt cao trên 38 độ C và các triệu chứng đau rát cổ họng, đau đầu, chóng mặt…
• Thuốc chống viêm corticoid: Làm lành các ổ viêm, loét nhằm giải quyết tình trạng sưng tấy niêm mạc hầu họng, niêm mạc mũi…
• Thuốc làm lỏng chất nhầy, dịch từ mũi: Bromhexin; Acetylcystein…
• Thuốc giảm ho, tiêu đờm: Neocodion, Codepect, Atussin, Rhumenol…

Ngoài ra, một số trường hợp, người bệnh có thể sử dụng thêm một số thuốc làm loãng dịch tiết để cải thiện triệu chứng của bệnh. Hoặc với những bệnh nhân có sức đề kháng kém, sẽ được chỉ định bổ sung thêm một số loại vitamin cần thiết để hỗ trợ điều trị viêm xoang dứt điểm.

Liều lượng và thời gian dùng thuốc tuân thủ theo chỉ định của bác sỹ. Trong một số trường hợp đặc biệt, nếu mức độ bệnh không thuyên giảm khi dùng thuốc thì bệnh nhân sẽ được xem xét phẫu thuật: nạo xoang, chọc xoang để hút mủ…

Mặc dù sử dụng Tây y để điều trị viêm xoang sàng trước, sau mang lại tác dụng khá nhanh và hiệu quả nhưng nhược điểm của phương pháp này là những tác dụng phụ không mong muốn. Một vài ghi nhận cho thấy, các loại thuốc kháng sinh có thể gây ra hiện tượng chóng mặt, buồn nôn, viêm đại tràng, đau dạ dày… Uống thuốc trong thời gian dài sẽ dẫn tới hiện tượng nhờn thuốc, kháng thuốc…

Trong quá trình sử dụng nếu như thấy cơ thể xuất hiện các dấu hiệu bất thường như chóng mặt, buồn nôn thì cần dừng ngay và liên hệ trực tiếp với các chuyên gia y tế để có phương án khắc phục kịp thời.

Chữa viêm xoang sàng trước sau bằng Đông y

Bên cạnh phương pháp trên, nhiều người bệnh còn có xu hướng sử dụng Đông y để điều trị viêm xoang sàng. Đây là phương pháp sử dụng thảo dược để chữa bệnh, do đó rất an toàn, lành tính và phù hợp với tất cả đối tượng sử dụng.

Theo Đông y, viêm xoang sàng là do thận hư, mất cân bằng âm dương, dị nguyên dễ dàng xâm nhập vào cơ thể, gặp phải các yếu tố can – huyết nhiệt làm tăng tiết dịch trong xoang dẫn đến viêm nhiễm. Do đó, các bài thuốc Đông y sẽ tập trung vào bổi bổ thận âm, loại bỏ phong – hàn – tà đồng thời đẩy lùi các triệu chứng gây sưng, viêm, giảm đau…

Một số bài thuốc Đông y có thể tham khảo như:

• Bài thuốc số 1: 16g ngân hoa, 16g hạ khô thảo, 16g ké đầu ngựa, 12g tân di, 12g hoàng cầm.  Trộn đều, sắc uống trong ngày. 2 lần/ngày để cảm nhận hiệu quả tốt nhất.
• Bài thuốc số 2: 12g sinh địa, 16g ngân hoa, 12g hoàng cầm,16g ké đầu ngựa, 8g tân di. Cách thực hiện tương tự như trên. Uống 1 thang/ngày, kiên trì 2 – 3 tuần sẽ thấy rõ công dụng.

Ngoài thuốc uống, Đông y còn kết hợp sử dụng phương pháp châm cứu để đả thông kinh mạch, giúp cơ thể hấp thụ thuốc tốt hơn. Từ đó nhanh chóng đem lại hiệu quả.

Tuy nhiên, việc điều trị viêm xoang thường không mang tới tác dụng tức thời. Công dụng của bài thuốc Đông y chỉ phát huy tác dụng khác nhau ở những mức độ khác nhau tùy thuộc vào bệnh lý và cơ địa của mỗi người. Vì vậy, người bệnh nên cân nhắc và sử dụng theo phác đồ điều trị của lương y.

Khi điều trị νіêm хоаng ѕàng cho bệnh nhân, lương y Đỗ Minh Tuấn – Giám đốc chuyên môn nhà thuốc Đỗ Minh Đường, chuyên gia có kinh nghiệm 15 năm hành nghề nhận định: “Tâm lý chung của người bệnh khi mới mắc νіêm хоаng ѕàng là muốn tìm chữa nhanh, đơn giản và tiết kiệm. Nhiều người bệnh không ngần ngại thử các cách trị viêm xoang sàng tại nhà với các mẹo dân gian như dùng nước ép tỏi, cây ngũ sắc,… hoặc tự ý mua thuốc giảm đau về uống một cách không khoa học. Đây chính là những nguyên nhân khiến bệnh viêm xoang sàng lâu khỏi, trở thành mãn tính và gây biến chứng nguy hiểm”.

Lời khuyên của chúng tôi đưa ra là các bạn hãy đi thăm khám ở các cơ sở, bệnh viện uy tín khi phát hiện có bất cứ dấu hiệu nào của viêm xoang sàng. Tránh tự ý sử dụng thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, dẫn đến những biến chứng không mong muốn.

Cách phòng ngừa viêm xoang sàng trước sau

Để không mắc bệnh và tái phát viêm xoang sàng trước, sau cần có những biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Cụ thể như sau:

• Hạn chế và tránh tiếp xúc với những môi trường ô nhiễm, khói bụi như công trường, bãi rác, khu công nghiệp…
• Vệ sinh mũi và miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng thường xuyên (phổ biến là dung dịch nước muối rửa mũi NaCl 0,9%).

  

• Vệ sinh cá nhân và giữ môi trường sống xung quanh luôn sạch sẽ, thoáng mát
• Luôn giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng xoang mũi khi thời tiết giao mùa, thời tiết đột ngột thay đổi, nóng lạnh thất thường…
• Luôn đeo khẩu trang khi ra ngoài để bảo vệ vùng mũi xoang khỏi tác nhân trong không khí, hoặc tránh hít phải không khí quá khô hoặc lạnh.
• Hạn chế thói quen cho tay vào mũi để tránh vi khuẩn xâm nhập gây bệnh
• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, uống đủ nước và rèn luyện cơ thể nhằm nâng cao sức đề kháng.

Viêm xoang sàng trước, sau là tình trạng bệnh lý đường hô hấp có thể xảy ra ở mọi đối tượng, kể cả trẻ nhỏ. Bệnh có thể điều trị dứt điểm nếu được phát hiện sớm và có phương pháp phù hợp. Để được điều trị hiệu quả, tránh xảy ra những biến chứng nguy hiểm, bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế thăm khám, từ đó các chuyên gia y tế sẽ cung cấp cho bạn phác đồ điều trị lành tính, hiệu quả nhất.