Bệnh trĩ nội độ 1 – Giai đoạn nhẹ có thể tự chữa tại nhà

Bệnh trĩ nội độ 1 là tình trạng bệnh mới phát, búi trĩ có kích thước nhỏ, chưa sa ra ngoài ống hậu môn và hầu như không gây đau rát hay phù nề. Ở giai đoạn này, bệnh có mức độ nhẹ nên có thể điều trị bằng các biện pháp tại nhà, sử dụng thuốc hoặc can thiệp các thủ thuật xâm lấn. 

Bệnh trĩ nội độ 1 & Dấu hiệu nhận biết

Bệnh trĩ nội được phân thành 4 cấp độ, bao gồm trĩ nội độ 1, 2, 3 và 4. Trong đó, độ 1 là giai đoạn bệnh nhẹ và có thể điều trị hoàn toàn chỉ trong một thời gian ngắn. Khác với trĩ ngoại, búi trĩ nội hình thành trên đường lược nên không thể nhìn thấy bằng mắt thường, đồng thời không gây đau rát và khó chịu trong giai đoạn mới phát (do không có dây thần kinh).

Do đó nếu không thực sự chú ý, bạn có thể bỏ qua các triệu chứng cảnh báo và khiến bệnh tiến triển sang các giai đoạn nặng. Mặc dù không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng bệnh trĩ có thể ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc, gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống và tác động tiêu cực đến yếu tố tâm lý.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ nội độ 1:

• Không có cảm giác đau, khó chịu và vướng víu ở hậu môn
• Có hiện tượng đi ngoài ra máu (hay xuất hiện cuối bãi phân và thường xuyên dính vào giấy vệ sinh)
• Ống hậu môn ẩm ướt và ngứa ngáy nhẹ do búi trĩ nội kích thích trực tràng tiết ra nhiều chất nhầy
• Kích thước búi trĩ nhỏ và nằm sâu trong ống trực tràng – hậu môn nên không thể quan sát bằng mắt thường

Trĩ nội độ 1 có nguy hiểm không?

Như đã đề cập, trĩ nội độ 1 có mức độ nhẹ, hầu như không gây đau và có thể điều trị hoàn toàn trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên nếu không xử lý kịp thời và tiếp tục duy trì những thói quen xấu, búi trĩ có thể gia tăng về kích thước và có xu hướng sa ra ngoài ống hậu môn.

Ở các giai đoạn nặng, trĩ nội không chỉ gây chảy máu khi đi tiêu mà còn gây ra cảm giác đau rát, ngứa ngáy dữ dội và phù nề niêm mạc hậu môn. Hơn nữa, trĩ nội ở các giai đoạn sau còn có khả năng phát sinh các biến chứng nghiêm trọng như sa nghẹt búi trĩ, rối loạn cơ thắt hậu môn, thiếu máu mãn tính, hoại tử búi trĩ và hình thành trĩ vòng.

Các biện pháp y tế điều trị trĩ nội độ 1

Trên thực tế, bệnh trĩ nội độ 1 thường có đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc và các thủ thuật xâm lấn. Nếu tuân thủ chỉ định của bác sĩ, búi trĩ có thể tiêu biến hoàn toàn chỉ sau một thời gian ngắn.

Dưới đây là một số phương pháp y tế được áp dụng để điều trị bệnh trĩ nội giai đoạn 1, bao gồm:

1. Sử dụng thuốc bôi + thuốc uống

Sử dụng thuốc là lựa chọn ưu tiên trong điều trị bệnh trĩ nội độ 1. Mục tiêu của phương pháp này là giảm tình trạng đi ngoài ra máu, hỗ trợ làm bền thành mạch và co búi trĩ.

Các loại thuốc bôi và thuốc uống được áp dụng trong điều trị bệnh trĩ nội độ 1 bao gồm:

• Thuốc bôi/ đặt chứa hydrocortisone: Thuốc bôi/ thuốc đặt chứa hydrocortisone được sử dụng để giảm viêm và cải thiện tình trạng ngứa ngáy ở vùng hậu môn. Ngoài ra, loại thuốc này còn có tác dụng bảo vệ niêm mạc, làm trơn ống hậu môn và giúp giảm áp lực lên búi trĩ khi đi tiêu.
• Viên uống bổ sung chất xơ: Các viên uống bổ sung chất xơ được sử dụng nhằm tăng thể tích phân, giảm táo bón và ma sát lên búi trĩ khi đại tiện. Ngoài ra, sử dụng các viên uống này còn hạn chế đi ngoài ra máu và tránh tình trạng búi trĩ gia tăng kích thước.
• Thuốc điều hòa nhu động ruột: Táo bón và tiêu chảy mãn tính là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ nói chung và trĩ nội nói riêng. Tình trạng này kéo dài có thể khiến búi trĩ xuất huyết thường xuyên và tiến triển sang các giai đoạn nặng. Vì vậy bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều hòa nhu động ruột để kiểm soát tần suất đi tiêu và làm giảm áp lực lên thành mạch trực tràng – hậu môn.
• Thuốc uống chứa flavonoid: Flavonoid là hợp chất chống oxy hóa có nguồn gốc từ thực vật. Nhóm thuốc này (Hesperidin) được sử dụng nhằm tăng độ bền tĩnh mạch, hỗ trợ làm co búi trĩ và hạn chế tình trạng gia tăng kích thước.
• Thuốc co mạch: Thuốc co mạch (Norepinephrine, Epinephrine, Phenylephrine,…) thường được dùng để điều trị suy giãn tĩnh mạch và sung huyết niêm mạc mũi. Ngoài ra, nhóm thuốc này cũng được dùng trong điều trị bệnh trĩ nội nhằm co mạch và giảm lượng máu đến búi trĩ. Sử dụng thuốc đều đặn có thể giúp búi trĩ co lại, giảm kích thước và tiêu biến hoàn toàn.
• Chế phẩm từ dược liệu tự nhiên: Đối với người có bệnh lý nền không thể sử dụng thuốc Tây, bác sĩ có thể chỉ định các chế phẩm làm bền mạch máu và hỗ trợ co búi trĩ từ thiên nhiên như đu đủ, lá diếp cá, đinh lăng, hoa hòe,… Flavonoid trong các thảo dược này có khả năng giảm tính thấm, tăng độ bền thành mạch và hỗ trợ thu nhỏ kích thước búi trĩ.

Thời gian sử dụng thuốc kéo dài khoảng 30 – 45 ngày. Sau thời gian này, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ đáp ứng và đưa ra hướng điều trị mới (nếu cần thiết). Khi sử dụng thuốc, nên kết hợp với thay đổi lối sống để tăng hiệu quả điều trị và hạn chế bệnh tiến triển sang các giai đoạn nặng.

2. Áp dụng các thủ thuật xâm lấn

Thực tế cho thấy, một số trường hợp trĩ nội độ 1 có thể không thuyên giảm khi sử dụng thuốc. Đối với các trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện một số thủ thuật xâm lấn sau:

• Thắt búi trĩ bằng vòng cao su: Thắt búi trĩ bằng vòng cao su là thủ thuật phổ biến được áp dụng cho bệnh trĩ nội độ 1 và độ 2. Thủ thuật này sử dụng dụng cụ hút chuyên dụng, sau đó đưa vòng cao su vào nhằm thắt chân búi trĩ và làm gián đoạn quá trình tuần hoán máu. Búi trĩ không có máu nuôi dưỡng có xu hướng teo, hoại tử và rụng dần.
• Chích xơ búi trĩ: Chích xơ búi trĩ (xơ hóa búi trĩ) là một trong những thủ thuật được áp dụng trong quá trình điều trị trĩ nội độ 1. Phương pháp này sử dụng dung dịch đặc biệt (Kinura) tiêm trực tiếp vào búi trĩ nhằm gây ra phản ứng xơ hóa. Phản ứng này giúp ép chặt các mạch máu trong búi trĩ nhằm hạn chế gia tăng kích thước và ngăn ngừa tình trạng xuất huyết khi đi tiêu.
• Nong ống hậu môn: Nong ống hậu môn được áp dụng cho trường hợp trĩ nội độ 1 và độ 2. Thủ thuật này sử dụng dụng cụ chuyên dụng nhằm nong giãn ống trực tràng – hậu môn. Mục tiêu của phương pháp nong ống hậu môn là giảm ma sát lên búi trĩ, hỗ trợ hiệu quả của thuốc điều trị và hạn chế tình trạng đi ngoài ra máu.
• Áp lạnh búi trĩ: Áp lạnh búi trĩ là một trong những thủ thuật xâm lấn khá phổ biến. Thủ thuật này sử dụng nito lỏng có nhiệt độ thấp (khoảng -196 độ C) cho tiếp xúc trực tiếp với búi trĩ khiến búi trĩ hóa đông, hoại tử do thiếu máu nuôi dưỡng và có xu hướng teo dần theo thời gian. Phương pháp này thường được kết hợp với chích xơ búi trĩ để tăng hiệu quả và giảm nguy cơ tái phát.
• Các thủ thuật khác: Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể cân nhắc một số thủ thuật khác như sử dụng tia laser nhằm cắt đứt nguồn máu của búi trĩ, chích nước nóng vào búi trĩ, sử dụng dòng điện,…

Các thủ thuật xâm lấn này ít gây đau đớn khi thực hiện, thời gian hồi phục nhanh và đem lại hiệu quả rõ rệt đối với bệnh trĩ ở giai đoạn 1. Tuy nhiên để tránh trĩ nội tái phát, bạn nên xây dựng lối sống khoa học và loại trừ các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Cách chữa bệnh trĩ nội độ 1 ngay tại nhà

Bên cạnh các phương pháp y tế, bạn cũng có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để kiểm soát kích thước búi trĩ, giảm tình trạng đi ngoài ra máu và hạn chế nguy cơ bệnh tái phát.

Các biện pháp điều trị bệnh trĩ nội độ 1 ngay tại nhà, bao gồm:

1. Cách trị trĩ nội độ 1 bằng thảo dược

Sử dụng thảo dược giúp hỗ trợ làm co búi trĩ và tăng hiệu quả của các biện pháp y tế. Đối với những trường hợp trĩ nội mới phát, búi trĩ có thể tiêu biến hoàn toàn sau khi áp dụng các mẹo chữa từ thảo dược tự nhiên.

Cách chữa bệnh trĩ nội độ 1 với thảo dược tự nhiên:

• Dùng lá diếp cá: Hoạt chất quercetin, dioxy flavonon và isoquercetin trong lá diếp cá có khả năng tăng độ bền thành mạch, từ đó giúp giảm kích thước và làm co búi trĩ. Ngoài ra, thành phần decanonyl acetaldehyde trong thảo dược này còn có tác dụng ức chế vi khuẩn, nấm và virus gây nhiễm trùng ống hậu môn – trực tràng. Để làm giảm trĩ nội độ 1, có thể uống nước cốt từ lá diếp cá, đắp bã diếp cá lên niêm mạc hậu môn và bổ sung diếp cá vào chế độ ăn hằng ngày.
• Lá trầu không: Lá trầu không có tác dụng sát trùng, tiêu viêm và giảm ngứa. Ngâm rửa nước sắc từ lá trầu không có thể cầm máu búi trĩ, giảm các triệu chứng khó chịu và ngăn ngừa hiện tượng viêm nhiễm niêm mạc trực tràng – hậu môn. Ngoài ra, tinh dầu trong thảo dược này còn giúp tăng độ bền và giảm tính thấm của mạch máu.
• Dầu dừa chữa trĩ nội độ 1: Thoa dầu dừa lên ống hậu môn – trực tràng có thể làm giảm áp lực khi đi tiêu và hạn chế mức độ xuất huyết. Ngoài ra, polyphenol, axit amin và axit lauric trong nguyên liệu này còn có khả năng kháng khuẩn, ức chế nấm men và tăng tốc độ phục hồi các mô hư tổn.

Các mẹo chữa bệnh trĩ nội độ 1 bằng thảo dược tự nhiên có thể giảm tình trạng đi ngoài ra máu và hỗ trợ làm co búi trĩ. Tuy nhiên, các mẹo chữa này thường có hiệu quả chậm và tác dụng còn phụ thuộc vào cơ địa. Nếu phụ thuộc hoàn toàn vào mẹo chữa từ thiên nhiên, búi trĩ có thể gia tăng về kích thước và tiến triển sang các giai đoạn nặng.

2. Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống là biện pháp quan trọng trong điều trị bệnh trĩ nói chung và trĩ nội nói riêng. Lối sống khoa học giúp kiểm soát táo bón, tiêu chảy, hạn chế tình trạng đi ngoài ra máu và ngăn ngừa tiến triển của bệnh.

Thực tế cho thấy, người có lối sống lành mạnh thường đáp ứng tốt với điều trị và bệnh thường được kiểm soát hoàn toàn chỉ sau một thời gian ngắn. Ngược lại nếu chỉ tập trung vào các phương pháp điều trị, búi trĩ có khả năng gia tăng kích thước, chảy máu nhiều và sa ra bên ngoài ống hậu môn.

Cách xây dựng lối sống khoa học cho người bị trĩ nội độ 1:

• Bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất xơ vào chế độ dinh dưỡng, đồng thời tăng cường các nhóm thực phẩm lành mạnh như ngũ cốc, thịt nạc, cá, trái cây, các loại đậu,…
• Hạn chế sử dụng thực phẩm và đồ uống gây táo bón như rượu bia, cà phê, thức ăn nhanh, nước ngọt có gas, thực phẩm chứa nhiều axit, chất bảo quản, muối đường và gia vị cay nóng.
• Nếu bị thừa cân – béo phì, nên điều chỉnh chế độ ăn uống và tập thể dục thường xuyên để kiểm soát cân nặng và hạn chế áp lực lên vùng tĩnh mạch trực tràng – hậu môn.
• Hoạt động thể chất nhẹ nhàng có thể điều hòa nhu động ruột, giảm táo bón và hạn chế tình trạng ứ huyết ở tĩnh mạch hậu môn. Ngoài ra, tập thể dục thường xuyên còn giúp giải tỏa căng thẳng, thúc đẩy hoạt động tiêu hóa và quá trình trao đổi chất.
• Nên uống từ 2 – 2.5 lít nước/ ngày.
• Tránh hút thuốc lá, căng thẳng quá mức, mang vác vật nặng và làm việc quá 8 giờ đồng hồ.
• Hạn chế ngồi xổm, ngồi quá lâu và quan hệ bằng đường hậu môn trong thời gian điều trị bệnh trĩ nội.
• Tập thói quen đi tiêu hằng ngày và cần đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu. Tuyệt đối không nhịn đi tiêu và cần hạn chế tình trạng rặn khi đại tiện.

Bệnh trĩ nội độ 1 thường có mức độ nhẹ và hầu như không gây đau rát, phù nề hay khó chịu. Nếu chủ động điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh có thể thuyên giảm hoàn toàn chỉ sau một thời gian ngắn. Ngược lại với những trường hợp chủ quan, bệnh lý này có thể tiến triển theo chiều hướng xấu và chuyển sang các giai đoạn nặng.