Các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng thông dụng nhất

Các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng như Penicillin, Amoxicillin, Cephalexin,… hiện được bán thông dụng trên thị trường. Tuy nhiên sử dụng thuốc như thế nào để hiệu quả, hạn chế tác dụng phụ không phải ai cũng hiểu rõ. Dưới đây là một số loại thuốc kháng sinh trị viêm họng và những lưu ý người bệnh nên biết. 

Khi nào nên dùng kháng sinh trị viêm họng?

Viêm họng là bệnh hô hấp thường gặp ở người lớn và trẻ nhỏ. Bệnh gây ra triệu chứng ho, đau rát cổ họng kéo dài. Tình trạng này gây ra nhiều ảnh hưởng tới sinh hoạt, cuộc sống hàng ngày. Đặc biệt, bệnh có thể phát triển mãn tính, gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không chữa trị kịp thời. 

Theo các bác sĩ chuyên khoa, thông thường viêm họng do virus sẽ tự khỏi sau khoảng 2 – 3 tuần mà không cần điều trị. Người bệnh chỉ cần giữ ấm vùng cổ họng kết hợp với chăm sóc, vệ sinh họng sạch sẽ đúng cách hàng ngày mà không cần sử dụng kháng sinh. Tuyệt đối không sử dụng thuốc kháng sinh cho những trường hợp này, vì kháng sinh không thể trị được virus mà còn gây ra tác hại như dị ứng thuốc, tiêu chảy,…

Việc sử dụng các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng chỉ áp dụng với các trường hợp khi xét nghiệm tìm thấy nguyên nhân gây bệnh bởi vi khuẩn như do liên cầu khuẩn Streptococcus. Lúc này người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để phòng ngừa biến chứng như viêm cầu thận, thấp tim…

Các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng thông dụng

Hiện nay việc sử dụng kháng sinh trị viêm họng được đánh giá mang lại hiệu quả nhanh nhất. Tuy nhiên, tùy vào từng mức độ nghiêm trọng và thể trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc sử dụng và kết hợp các loại kháng sinh phù hợp. Một số loại thuốc thường dùng như: 

Thuốc Penicillin

Penicillin là dạng kháng sinh thường sử dụng cho hầu hết các trường hợp bị viêm họng, đặc biệt viêm họng do liên cầu khuẩn. Thuốc có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng, kháng viêm nấm, chống vi khuẩn. Thuốc Penicillin có hai loài là Penicillin. G được dùng ở dạng tiêm tĩnh mạch và Penicillin V dùng dạng đường uống. 

Cơ chế hoạt động của Penicillin là ức chế hoạt động tổng hợp vỏ tế bào vi khuẩn, đồng thời giảm bớt penicilinase và các beta – lactamase khác. Thuốc giúp giảm nhanh tình trạng viêm họng nhưng lại có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như mề đay, sốt, sốc phản hệ,… Do vậy, người bệnh cần sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ điều trị. 

Liều dùng: Penicillin được bào chế ở nhiều dạng như: Hỗn hợp tiêm, viên nén (250 mg, 500 mg), dung dịch đường uống (125 mg /5 ml, 250 mg/5 ml). Người bệnh sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Liều dùng thông thường trong điều trị viêm họng khoảng 125 – 250 mg sau mỗi 6 – 8 giờ.

Thuốc Amoxicillin

Amoxicillin cũng là một trong những loại kháng sinh thông dụng trong điều trị viêm họng. Cũng giống như Penicillin, thuốc Amoxicillin thường được dùng cho các trường hợp viêm họng do nhiễm khuẩn. Ngoài ra, Amoxicillin có thể sử dụng cho các trường hợp nhiễm khuẩn do vi khuẩn khác như viêm amidan, viêm nội mạc,….

Liều dùng: 

Liều lượng sử dụng thuốc Amoxicillin trị viêm họng ở mỗi người là khác nhau vì tùy thuộc vào mức độ và thể trạng của người bệnh. Tuy nhiên, liều dùng thông thường là: 

• Người có cân nặng >40kg: Liều sử dụng khoảng 750g -3g/ngày và được chia thành nhiều bữa uống.
• Trẻ em <40kg: Liều sử dụng khoảng 20 – 50mg/kg/ngày. Thuốc được chia thành nhiều lần uống trong ngày. 
• Trẻ dưới 6 tuổi: Sử dụng Amoxicillin ở dạng hỗn dịch nhỏ giọt theo chỉ định. 

Tác dụng phụ: 

Thuốc Amoxicillin có thể gây ra một số tác dụng phụ như mề đay, buồn nôn, chóng mặt, hoại tử da,… Khi thấy tình trạng này, người bệnh cần báo ngay với bác sĩ điều trị để được can thiệp kịp thời. 

Cephalexin

Thuốc kháng sinh Cephalexin là một kháng sinh thuộc nhóm Beta – lactam, được dùng ở dạng uống giúp kháng viêm toàn thân. Thuốc thường được chỉ định cho cá trường hợp bị nhiễm khuẩn hệ tai mũi họng do tác động của vi khuẩn nhạy cảm. Tuy nhiên không dùng cho trường hợp vi khuẩn nặng. 

Liều dùng: Thuốc được sử dụng để điều trị viêm họng cho cả người lớn và trẻ nhỏ với liều lượng sau đây. 

• Người lớn và trẻ trên 12 tuổi: Mỗi ngày dùng 3 lần, mỗi lần dùng 500mg. 
• Trẻ em từ 5 – 12 tuổi: Mỗi ngày uống thuốc 3 lần, mỗi lần 250mg.
• Trẻ nhỏ từ 1 – 5 tuổi: Mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 125mg. 
• Trẻ sơ sinh từ 0 – 1 tuổi: Mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 125mg. 

Tác dụng phụ: Cephalexin có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn như viêm loét dạ dày, nổi mề đay, chóng mặt,… Do vậy, người bệnh không nên tự ý mua và sử dụng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. 

Thuốc Clarithromycin

Clarithromycin cũng là một trong các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng thông dụng hiện nay. Thuốc Clarithromycin được dùng trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn bởi vi khuẩn trong đó tiêu biểu có bệnh viêm họng. 

Liều dùng: Thuốc được sử dụng trị viêm họng cho cả người lớn và trẻ nhỏ với liều lượng như sau.

• Người lớn và trẻ trên 12 tuổi: Uống liều 25mg, cách 12 giờ uống 1 lần, sử dụng liên tục trong 10 ngày.
• Trẻ em từ 6 tháng tuổi: Uống liều 7,5mg/kg, cách 12 giờ uống 1 lần, sử dụng trong 10 ngày. 

Lưu ý: Thuốc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Do vậy những đối tượng sau đây cần thận trọng. 

• Người có tiền sử mẫn cảm với thành phần của thuốc.
• Đối tượng đang sử dụng các dẫn chất như cisaprid, ergotamin, pimosid,…
• Bệnh nhân có tiền sử bệnh tim. 
• Phụ nữ có thai và cho con bú.

Thuốc Erythromycin

Erythromycin thuộc kháng sinh nhóm macrolid được dùng trong nhiều trường hợp nhiễm khuẩn đường hô hấp như viêm họng. Thuốc Erythromycin có tác dụng ức chế khuẩn ở liều thấp và tiêu diệt khuẩn ở liều cao. Nó hoạt động bằng cách ức chế quá trình tổng hợp protein vi khuẩn.

Liều dùng:

• Người lớn: Liều dùng từ 1 – 2g/ngày, chia thành 2 lần dùng. 
• Đối với trẻ em: Liều dùng thuốc khoảng 30 – 50mg/kg/ngày.

Lưu ý: Thuốc không được chỉ định cho các trường hợp bị dị ứng với thành phần thuốc, người bị thiếu máu, mất cân bằng điện giải hoặc mắc bệnh lý về tim. 

Ngoài, các loại kháng sinh ở trên, người bệnh có thể được chỉ định dùng kèm với một số loại thuốc khác như: Thuốc giảm đau, hạ sốt (paracetamol, aspirin), thuốc kháng viêm NSAID (ibuprofene, diclophenac…), dung dịch súc miệng,…

Lưu ý khi sử dụng thuốc kháng sinh trị viêm họng

Thuốc kháng sinh có khả năng làm giảm nhanh chóng các triệu chứng do khó chịu do viêm họng gây ra. Tuy nhiên sử dụng không đúng liều lượng, lạm dụng thuốc có thể gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm tới sức khỏe.

Để đảm bảo an toàn, khi sử dụng các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng, các bạn cần lưu ý một số vấn đề sau đây: 

• Tránh sử dụng thuốc kháng sinh aspirin cho trẻ nhỏ, vì thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ về não, gan rất nguy hiểm. 
• Khi sử dụng thuốc, người bệnh nên uống cùng với nhiều nước lọc tăng quá trình đào thải thận, từ đó hạn chế những tác dụng phụ về dạ dày, đại tràng,…
• Tuân thủ liều lượng thuốc theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ. Tránh tự ý ngưng dùng thuốc hoặc kéo dài thời gian điều trị mà không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
• Không tự ý dùng thuốc, hoặc sử dụng theo đơn thuốc của người khác. Vì tình trạng và nguyên nhân gây bệnh ở mỗi người khác nhau nên phác đồ chữa trị cũng không giống nhau. 
• Trong quá trình dùng các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng nếu thấy có bất kỳ phản ứng lạ nào chóng mặt, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, khó thở,… cần báo ngay với bác sĩ điều trị để có can thiệp kịp thời.  

Như vậy để thấy, mặc dù kháng sinh mang lại hiệu quả giảm triệu chứng viêm họng nhanh tuy nhiên không phải đối tượng nào cũng nên sử dụng. Hy vọng với chia sẻ trên đây, sẽ giúp các bạn hiểu rõ một số kiến thức cơ bản về việc dùng các loại thuốc kháng sinh chữa viêm họng và những lưu ý cần thiết. Để toàn, người bệnh nên tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.