Viêm xoang hàm: Biểu hiện và các phương pháp điều trị

Viêm xoang hàm là tình trạng khi niêm mạc xoang bị viêm nhưng phần xương không bị tổn thương. Khi bị viêm xoang hàm, người bệnh sẽ gặp tình trạng đau nhức và khó khăn khi ăn, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết triệu chứng, nguyên nhân cũng như phương pháp điều trị bệnh từ sớm sẽ giúp mọi người bảo vệ được sức khỏe của bản thân.

Viêm xoang hàm gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe
Viêm xoang hàm gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe

Viêm xoang hàm là gì?

Xoang hàm là một xoang chiếm diện tích lớn nhất trong 4 xoang, thuộc hệ thống xoang trước cơ thể. Xoang hàm nằm ở vị trí hai bên má, hướng về phía mũi và cạnh hốc mắt. Trong xoang được phủ bởi một lớp niêm mạc mỏng và khi chúng bị tác động hay kích thích sẽ gây viêm nhiễm tại vùng này nhưng không gây ảnh hưởng đến xương hàm.

Viêm xoang hàm là một tình trạng bệnh điển hình của viêm xoang, nhiều người mắc phải. Tùy từng vị trí viêm nhiễm, bệnh được thia thành các thể như: : viêm xoang hàm trái, viêm xoang hàm phải hoặc viêm xoang hàm hai bên.

Xét về cấp độ viêm xoang hàm, bệnh được chia làm 3 cấp độ:

  • Viêm xoang hàm cấp: Bệnh kéo dài trong khoảng 6 tuần.
  • Viêm xoang hàm mãn tính: Tình trạng bệnh kéo dài trên 12 tuần.
  • Viêm mủ xoang hàm: Là mức độ nghiêm trọng của viêm xoang hàm mãn tính.

Nguyên nhân viêm xoang hàm

Theo nhận định của chuyên gia tai mũi họng, bệnh viêm xoang hàm hình thành bởi rất nhiều nguyên nhân. Bởi vì, xoang hàm là một xoang quan trọng đảm nhận nhiều vị trí dẫn đến có rất nhiều hoạt động được thực hiện tại đây.

Qua nghiên cứu cho thấy, viêm xoang hàm có thể phát sinh do một số nguyên nhân phổ biến như sau:

  • Do bụi bẩn không khí, môi trường ô nhiễm, khói thuốc.
  • Nhiễm khuẩn, nhiễm virus, nấm mốc trong môi trường.
  • Do xoang hàm xuất dị vật rơi vào.
  • Vách ngăn mũi bị lệch.
  • Chấn thương do phẫu thuật hoặc tai nạn.
  • Bị sâu răng nhưng không điều trị kịp thời hoặc không đúng cách.
  • Do một số vấn đề về răng miệng khác.
  • Do viêm tủy răng bị hoại thư, Do nhổ răng lỗi hoặc bị viêm quanh răng hàm hình thành mủ,…
  • Do nguyên nhân khởi phát từ một số bệnh như viêm xoang cấp, viêm mũi, ổ nhiễm khuẩn răng chưa được điều trị, viêm xoang trán lan sang,…

Triệu chứng viêm xoang hàm

Cũng giống như những bệnh lý khác, viêm xoang hàm được chia thành nhiều cấp độ bệnh, với mỗi giai đoạn bệnh nhân sẽ có những biểu hiện bệnh khác nhau. Triệu chứng của viêm xoang hàm nói chung thường khá giống với nhiều chứng bệnh viêm xoang khác.

Bởi vậy, người bệnh nên cẩn trọng theo dõi những dấu hiệu viêm xoang hàm, tránh việc chẩn đoán nhầm. Dưới đây là một số biểu hiện của bệnh mà bạn đọc có thể tham khảo:

Triệu chứng viêm xoang hàm thường khá tương đồng với viêm xoang thông thường
Triệu chứng viêm xoang hàm thường khá tương đồng với viêm xoang thông thường

Biểu hiện viêm xoang hàm cấp tính

  • Chảy dịch mũi loãng hoặc mủ.
  • Đau nhức đầu, đau hàm trên, đau răng, đau thái dương.
  • Đau tăng khi nói hoặc cử động.
  • Sốt cao, mệt mỏi, mất ngủ,…

Triệu chứng viêm xoang hàm mãn tính

Ở giai đoạn viêm xoang hàm mãn tính, bệnh sẽ có biểu hiện rõ ràng hơn:

  • Xuất hiện dịch mũi kèm mủ màu vàng xanh và thường xuất hiện rất nhiều vào mỗi buổi sáng.
  • Cảm nhận dịch mủ có mùi hôi thối khó chịu.
  • Luôn trong trạng thái ngạt mũi, tắc mũi và khó thở bằng đường mũi.
  • Đau tăng lên ở vùng thái dương, vùng trán, hốc mắt khiến ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt.
  • Người mệt mỏi, sốt cao liên tục, có kèm tiêu chảy, bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

Dấu hiệu viêm mủ xoang hàm

Cũng giống như viêm xoang hàm cấp tính, người bệnh bắt gặp những biểu hiện chảy nước mũi vùng mũi bị viêm xoang, dịch chảy kèm nhiều mủ. Bệnh nhân gặp sốt cao, mặt bị đay bên hàm xoang, hơi thở có mùi hôi. Viêm mủ xoang hàm nếu không được điều trị ngay hoàn toàn có thể dẫn đến viêm mãn tính.

Bệnh viêm xoang hàm không chỉ gây ra những ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe và cuộc sống mọi người, bệnh còn tiềm ẩn nguy cơ gây ra nhiều biến chứng  nguy hiểm đến tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời

Câu hỏi thường gặp khi bị viêm xoang hàm

Khi bị viêm xoang tại hàm, phần lớn người bệnh thường vô cùng lo lắng và đặt ra rất nhiều câu hỏi về bệnh. Tuy nhiên, hầu hết những câu hỏi đều liên quan đến hai vấn đề chính như sau:

Viêm xoang hàm có nguy hiểm không?

Viêm xoang hàm nếu chủ quan, không có hướng điều trị kịp thời, bệnh nhân dễ đối mặt với một số biến chứng nguy hiểm như:

  • Biến chứng ở tai: Bệnh gây viêm tai giữa, có thể dẫn đến thủng màng nhĩ và bị điếc.
  • Viêm đa xoang: Bệnh gây viêm lan sang viêm xoang trán, viêm xoang sàng sau,…
  • Biến chứng hô hấp: Viêm thanh quản, viêm đường hô hấp,…
  • Biến chứng tại mắt: Viêm túi lệ, viêm ổ mắt, viêm mí gây đau nhức và sốt, sưng mắt, lồi mắt, mắt không cử động được,…

Ai dễ bị mắc viêm xoang hàm?

Bệnh viêm xoang có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, độ tuổi hay đối tượng. Tuy nhiên, một số đối tượng cụ thể có khả năng mắc viêm xoang cao hơn người bình thường:

  • Người có tiền sử mắc các bệnh lý về răng miệng: nhiễm trùng răng miệng, sâu răng, tủy răng,…
  • Người từng mắc viêm mũi dị ứn
  • Người có cấu trúc xoang hàm khác biệt, bị tổn thương hoặc bị biến dạng do phẫu thuật.
  • Người từng nhổ răng (đặc biệt là răng hàm, răng khôn), phẫu thuật răng miệng.
  • Người bị rơi dị vật trong khoang miệng,…
Người bị viêm mũi dị ứng thường có nguy cơ mắc bệnh cao
Người bị viêm mũi dị ứng thường có nguy cơ mắc bệnh cao

Với mỗi tình trạng bệnh, có thể cảm nhận những biểu hiện riêng đặc trưng như đau âm ỉ phần cạnh mặt, đầu; chảy dịch mũi có kèm mủ; sốt,… Nếu nhận thấy bản thân thuộc nhóm những đối tượng trên và xuất hiện những biểu hiện của viêm xoang, người bệnh cần đi khám ngay càng sớm càng tốt.

Bệnh viêm xoang hàm có chữa được không?

Theo các chuyên gia về tai mũi họng, viêm xoang hàm mặc dù nguy hiểm và gây nhiều biến chứng xấu cho sức khỏe tuy nhiên nếu được thăm khám sớm và điều trị theo đúng phác đồ phù hợp. Người bệnh hoàn toàn có thể khôi phục lại sức khỏe vốn có hoặc kiểm soát được phần nào tình trạng bệnh.

Hiện nay, những người bị mắc bệnh viêm xoang hoàn toàn có thể tìm đến rất nhiều phương pháp điều trị bệnh khác nhau. 

Cách điều trị viêm xoang hàm hiện nay

Những phương pháp phổ biến trong điều trị viêm xoang được nhiều người bệnh tin tưởng và sử dụng. Tuy nhiên, mỗi cách chữa trị lại có những ưu điểm và nhược điểm riêng mà mỗi bệnh nhân cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định điều trị phù hợp.

Điều trị viêm xoang hàm bằng Tây y

Tây y điều trị bệnh viêm xoang tại hàm bằng hai phương pháp: Sử dụng thuốc tây y hoặc điều trị ngoại khoa (phẫu thuật). Thông qua quá trình thăm khám cơ bản, chụp x – quang, chọc dò xoang hàm, soi khám vùng xoang,… bác sĩ có thể đưa ra những chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị phù hợp với thể trạng bệnh từng người.

Sử dụng thuốc Tây điều trị

Uống thuốc nội khoa nhằm điều trị bệnh là một phương pháp rất phổ biến trong điều trị các bệnh lý bởi chúng mang lại hiệu quả cao và nhanh chóng. Một số loại thuốc thường được kê để chữa bệnh như:

  • Thuốc kháng sinh: Amoxicillin, Cephalosporin,…
  • Thuốc giảm đau: Aspirin, Ibuprofen, Acetaminophen,…
  • Thuốc kháng Histamin: Fexofenadine,…
  • Thuốc xịt thông mũi

    Sử dụng thuốc Tây y mang nhiều tác dụng phụ lên cơ thể
    Sử dụng thuốc Tây y mang nhiều tác dụng phụ lên cơ thể

Khi dụng thuốc Tây y, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt theo phác đồ điều trị của bác sĩ, không được tự ý thay đổi liệu lượng loại thuốc. Phương pháp này có ưu điểm mang lại tác dụng nhanh và tiện lợi, tuy nhiên nó cũng tiềm ẩn những nguy cơ gây tích tụ độc tố trong cơ thể, hình thành những tác dụng phụ không mong muốn, gia tăng các bệnh lý khác.

Hơn nữa, cơ chế của thuốc chỉ giúp giảm những triệu chứng lâm sàng mà không chữa dứt điểm tận gốc khiến bệnh hay tái phát.

Can thiệp ngoại khoa (Phẫu thuật)

Đối với tình trạng viêm xoang đã ở mức độ nặng, những biện pháp điều trị khác không còn tác dụng, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân thực hiện phẫu thuật để loại bỏ bệnh. Những biện pháp ngoại khoa can thiệp có thể là:

  • Chọc xoang hàm để hút mủ.
  • Phẫu thuật Polyp mũi.
  • Sục rửa khoang (thủ thuật Proetz).
  • Phẫu thuật nội soi chức năng.
  • Chỉnh hình vách ngăn.
  • Nhổ bỏ răng viêm, điều trị ổ răng .

Phẫu thuật là biện pháp can thiệp nhanh chóng, giúp người bệnh sớm khôi phục sức khỏe mà không phải chịu đau đớn nhiều. Tuy nhiên, chi phí để thực hiện một ca phẫu thuật khá cao, có thể xảy ra những biến chứng nguy hiểm và khả năng tái phát bệnh vẫn có. Người bệnh cần cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định can thiệp bằng ngoại khoa.

Mẹo chữa viêm xoang hàm tại nhà

Khi bệnh ở giai đoạn nhẹ hơn hoặc mới khởi phát, người bệnh hoàn toàn có thể sử dụng một số mẹo chữa tại nhà. Các cách thực hiện này vô cùng đơn giản với những nguyên liệu dễ kiếm giúp tiêu viêm, giảm ngứa, giảm đau hiệu quả: 

Xông hơi

Người bệnh có thể sử dụng lá bưởi, lá hương nhu, hoặc những loại tinh dầu sả, bạch đàn, bạc hà đun sôi, sau đó chọn chỗ kín gió trùm chăn phủ kín đầu và hít hơi nước nóng tỏa ra từ nồi. Thực hiện xông hơi khoảng 5 – 10 phút mỗi lần và lặp lại. Người bệnh có thể áp dụng biện  pháp này hàng ngày và cảm nhận rõ rệt tình trạng viêm xoang trở nên dễ chịu hơn rất nhiều.

Sử dụng nước muối

Muối được biết đến với công dụng sát khuẩn và tiêu viêm vô cùng hữu hiệu. Người bệnh có thể pha một thìa muối cùng với 1 bát nước nguội, khuấy cho muối tan hết và tiến hành sục rửa khoang mũi. Bịt một bên lỗ mũi và hít mạnh bên còn lại để nước muối đi qua mũi và trôi xuống cổ họng, nhổ nước muối trong khoang họng ra ngoài và tiếp tục thực hiện với bên còn lại, sau đó súc miệng lại với nước sạch.

Vệ sinh xoang hàm với nước muối hàng ngày
Vệ sinh đường hô hấp với nước muối hàng ngày

Thực hiện phương pháp này 2 lần/ ngày và lưu ý rằng không nên quá lạm dụng cách làm này để tránh làm tổn thương niêm mạc mũi hoặc dẫn đến viêm tai.

Kết hợp gừng tươi + hành khô

Chuẩn bị một củ gừng tươi, hai củ hành khô đã lột vỏ rồi rửa sạch, đem đi giã nát lấy nước cốt. Sử dụng tăm bông nhỏ thấm một ít rồi để lên mũi sau đó vệ sinh lại bằng nước muối loãng.

Hạt gấc chữa viêm xoang hàm

Hạt gấc có công dụng tốt trong điều trị viêm xoang, người bệnh lấy từ 15 -20 hạt đem nướng cho cháy xém phần vỏ sau đó loại bỏ phần vỏ đen để lấy lõi trắng bên trong rồi giã nhỏ.

Hạt gấc có khả năng chữa viêm xoang hàm hiệu quả
Hạt gấc có khả năng chữa viêm xoang hàm hiệu quả

Đem phần hạt gấc giã nhỏ đó đi ngâm rượu trong khoảng 2 – 3 hôm sau đó có thể sử dụng. Dùng tăm bông chấm một chút rồi nhẹ nhàng nhỏ vào trong 2 lỗ mũi. Ban đầu có thể cảm nhận hơi xót, cay và đắng nhưng về sau sẽ dễ chịu hơn, bệnh nhân cố gắng xì càng nhiều để loại bỏ dịch mủ ra khỏi mũi.

Chữa viêm xoang hàm với lá chanh

Lấy một nắm lá chanh đã được phơi khô đem đi rửa sạch rồi bỏ vào nước sôi hãm khoảng 10 phút. Sử dụng nước lá chanh để súc miệng hàng ngày và thực hiện liên tục để cảm nhận hiệu quả chữa bệnh.

Dùng nghệ tươi điều trị

Trong thành phần của nghệ tươi có chứa nhiều kháng sinh tự nhiên có khả năng chống viêm và kháng khuẩn tốt, hỗ trợ những vết viêm tại xoang nhanh chóng được làm lành.

Nghệ có chứa hàm lượng kháng sinh tự nhiên lành tính
Nghệ có chứa hàm lượng kháng sinh tự nhiên lành tính

Mỗi ngày, người bệnh sử dụng một củ nghệ tươi đem rửa sạch rồi giã nát rồi chắt lấy nước để nhỏ vào 2 bên mũi. Nghệ tươi rất lành tính nên hoàn toàn có thể sử dụng nhiều lần trong ngày, kiên trì nhỏ trong khoảng 1 tuần để cảm nhận được tình trạng bệnh cải thiện.

Điều trị viêm xoang hàm bằng Đông y

Bên cạnh những nguyên nhân gây viêm xoang hàm theo quan điểm y học hiện đại, Đông y cũng cho rằng chứng bệnh viêm xoang, đặc biệt là viêm xoang hàm là tình trạng ngoại tà xâm nhập do thận âm hư, can hỏa, phế nhiệt hình thành nên.

Bên cạnh đó, do tỳ vị không được kiện toàn, âm dương chênh lệch, sức đề kháng cơ thể suy giảm  cũng là nguyên nhân khiến cho bệnh phát triển mạnh hơn.

Đông y giúp tác động vào sâu căn nguyên gây bệnh
Đông y giúp tác động vào sâu căn nguyên gây bệnh

Bởi vậy, Đông y trị viêm xoang tập trung vào việc loại bỏ những tà khí xâm nhập, kết hợp với việc tăng cường chức năng tạng phủ, từ đó nâng cao sức đề kháng toàn diện, tiêu diệt bệnh tận gốc và phòng bệnh tái phát. 

Những hiệu quả của việc sử dụng bài thuốc Đông y điều trị thường không biểu hiện rõ rệt như việc sử dụng Tây y ở ngay lần đầu sử dụng. Thời gian phát huy hiệu quả chữa bằng
Đông y có thể kéo dài từ 1-3 tháng, tùy cơ địa từng người. Việc dược tính phát huy chậm có thể khiến người bệnh phải kiên trì điều trị trong thời gian dài mới cảm nhận được hiệu quả bài thuốc. Tuy nhiên, Đông y cũng có ưu điểm an toàn, lành tính, và không gây tác dụng phụ trong quá trình chữa bệnh.

Cách phòng ngừa viêm xoang hàm

Ngoài việc điều trị bệnh viêm xoang tại hàm, người bệnh cũng cần lưu ý những biện pháp phòng tránh bệnh viêm xoang để ngăn ngừa mắc bệnh. Một số biện pháp cần làm như:

  • Duy trì thói quen sống và sinh hoạt một cách hợp lý.
  • Xây dựng chế độ ăn uống đảm bảo sức khỏe, vệ sinh và đầy đủ dưỡng chất để đảm bảo sức đề kháng.
  • Bảo vệ cơ quan hô hấp kỹ càng trước những thay đổi xấu từ môi trường, khói bụi, ô nhiễm,…
  • Nên đeo khẩu trang khi đi ra ngoài và giữ ấm đường thở.
  • Thực hiện vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đánh răng đều đặn, súc miệng với nước muối hàng ngày và thăm khám răng định kỳ.
  • Nếu thấy xuất hiện những biểu hiện của bệnh viêm xoang cần điều trị sớm nhất có thể.

Bệnh viêm xoang hàm gây nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe mỗi chúng ta. Mọi người nên trang bị cho mình đầy đủ kiến thức về bệnh cũng như những biện pháp phòng ngừa tránh trường hợp xấu xảy ra.