Viêm xoang bướm là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Viêm xoang bướm là một biểu hiện của viêm xoang gây ra nhiều biến chứng cho sức khỏe như giảm thị lực hoặc nguy hiểm tính mạng nếu bệnh kéo dài. Vậy viêm xoang bướm là gì và nhận biết điều trị bệnh ra sao?

Viêm xoang bướm là gì? Có nguy hiểm không?

Cấu tạo xoang bao gồm nhiều hốc xoang như xoang trán, xoang hàm, xoang sàng trước, xoang sàng sau,… Trong đó, xoang bướm thuộc về nhóm xoang sàng sau và nằm sâu dưới phần nền của sọ.

Xoang bướm nằm ở vị trí gắn liền với xoang tĩnh mạch hang và phân tuyến yên, giữa xương cánh bướm 2 bên mũi và được chia tách bằng một vách ngăn mỏng. Xoang này nằm ở vị trí khá sâu so với các xoang thông thường, bởi vậy việc chẩn đoán và điều trị bệnh phải áp dụng những kỹ thuật nội soi, chụp CT,…

Viêm xoang bướm xảy ra khi niêm mạc xoang bướm bị viêm nhiễm. Bệnh xuất hiện với 2 cấp độ là cấp tính và mãn tính. Xoang bướm cũng có liên hệ trực tiếp tới mắt và dây thần kinh thị giác nên mức độ nguy hiểm của bệnh tùy thuộc vào cơ địa riêng của từng đối tượng.

Vậy viêm xoang bướm có nguy hiểm không? – Xoang bướm là một xoang quan trọng nằm ở vị trí đặc biệt sâu bên trong đầu và có mối liên kết với hệ thần kinh trung ương. Bởi vậy, khi xoang bướm bị viêm nếu không được can thiệp và điều trị bệnh kịp thời hoàn toàn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng viêm xoang bướm có thể bắt gặp, bao gồm:

• Bào mòn xương
• Viêm xoang mãn tính
• Suy giảm thị lực hay mù lòa
• Biến dạng vách ngăn mũi
• Nhãn cầu bị lồi, chuyển động mắt khó khăn
• Bị sốc, sốt cao kèm co giật liên tục, nếu không được cấp cứu sớm có thể gây ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng.

Nguyên nhân viêm xoang bướm

Viêm xoang bướm cũng giống như viêm xoang thông thường đều do vi khuẩn, virus, tác nhân dị ứng xâm nhập vào cơ thể gây nên. Ngoài ra viêm xoang bướm cũng do lỗ thông xoang bị bít tắc do ảnh hưởng của một số bệnh lý khác gây nên. Điều này rất dễ dẫn đến tình trạng viêm xoang mãn tính hoặc viêm đa xoang.

Bên cạnh đó, một số yếu tố sau đây cũng có nguy cơ thúc đẩy tình trạng viêm xoang bướm diễn ra nhanh hơn là:

• Do bất thường về cấu trúc mũi như vẹo vách ngăn mũi
• Do một số bệnh lý như viêm mũi vận mạch, viêm mũi dị ứng
• Polyp mũi kéo dài
• Xuất hiện u vòm họng
• Bệnh xơ nang
• Bệnh trào ngược dạ dày
• Tác nhân gây kích ứng như phấn hoa, lông động vật, khói thuốc, bụi bẩn, hóa chất,…
• Bệnh tiểu đường
• Rối loạn miễn dịch thông thường
• Hội chứng Kartagener

Triệu chứng viêm xoang bướm

Bệnh viêm xoang bướm có những biểu hiện khá giống với bệnh viêm xoang nói chung như viêm xoang trán, viêm xoang hàm, viêm xoang mũi,… nên rất khó để có thể nhận biết xoang nào đang bị viêm. Tuy nhiên nếu chú ý người bệnh hoàn toàn có thể nhận biết viêm xoang bướm dựa theo những biểu hiện riêng biệt.

Tùy thuộc vào mức độ và tình trạng của bệnh mà mọi người thường có những triệu chứng khác nhau:

Viêm xoang bướm cấp tính

Ở giai đoạn này, bệnh có những biểu hiện tương tự với cảm cúm như hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, sốt. Triệu chứng này thường diễn ra khoảng từ 5 – 6 ngày. Khoảng thời gian đầu dịch nhầy tại mũi sẽ có màu trong suốt.

Tuy nhiên nếu bệnh trở nên nặng hơn hoặc kéo dài không khỏi sẽ khiến cho dịch mũi chuyển sang màu trắng đục, vàng xanh. Đây là bởi vi khuẩn trú ngụ tại các hốc xoang lâu ngày gây viêm nhiễm và hình thành mủ trôi ra ngoài cùng dịch mũi.

Những triệu chứng ban đầu như sổ mũi, nghẹt mũi thường khiến bệnh nhân nhầm lẫn rất nhiều với những bệnh liên quan khác, không chỉ ở viêm xoang bướm, Dẫn đến việc phát hiện và điều trị sớm ở giai đoạn này thường khó khăn hơn.

Viêm xoang bướm mãn tính

Khi bệnh trở nặng, bệnh nhân có thể cảm nhận rõ ràng hơn những triệu chứng của bệnh như:

• Đau đầu liên tục

Đau nhức đầu liên tục tại phần đỉnh đầu hay hốc mắt là biểu hiện rõ ràng nhất cho thấy bạn đang bị viêm xoang bướm. Ngoài ra, cơn đau còn có thể xuất hiện tại một bên trán rồi sau đó lan rộng ra thái dương và sau gáy.

Khi xoang bị viêm nhiễm, người bệnh còn đối diện với nguy cơ đau nhức vùng mặt bởi vị trí xoang gần với dây thần kinh sọ. Những cơn đau nhức mặt xuất hiện thường xuyên, có dấu hiệu ngày càng tăng lên ở một số vị trí như vùng đỉnh đầu, sau gáy, giữa 2 mắt,…

• Thị lực suy giảm, khứu giác kém

Khi bị sổ mũi, nghẹt mũi, đau nhức mũi kéo dài sẽ khiến cho người bệnh bị giảm khứu giác thậm chí là điếc mũi tạm thời. Do các dây thần kinh khứu giác nằm khá gần với vùng xoang và không tránh khỏi bị ảnh hưởng.

Tương tự đối với thị lực, nếu tình trạng viêm xoang kéo dài có thể dẫn đến khả năng giảm thị lực, tật nhìn đôi hay mù lòa ở người bệnh do tổn thương dây thần kinh tại hốc mắt.

• Hơi thở có mùi hôi thối

Dịch mũi và mủ ứ đọng tại các xoang quá nhiều trong một thời gian dài có khả năng chảy xuống họng do những bộ phận này thường thông với nhau. Người bệnh luôn cảm nhận trong cổ họng có đờm, có cảm giác muốn ho, khạc nhổ để tống dịch ra ngoài.

Dịch cùng vi khuẩn tấn công vào họng kết hợp với những vết thương tại họng khi bệnh nhân ho khạc quá nhiều hình thành các viêm sưng. Bệnh gây viêm thanh quản, viêm amidan, viêm họng cấp tính,… và khiến hơi thở có mùi hôi thối.

• Sốt cao liên tục

Khi bị viêm xoang bướm ở mức độ nặng, người bệnh thường có biểu hiện sốt cao không ổn định nhưng thường giao động khoảng 38 – 40 độ.

Trong quá trình bị sốt, người bệnh có kèm theo một số triệu chứng đi kèm như rét run, nóng hoặc lạnh thất thường, chảy nước mũi, ho khan,…

Ngoài những biểu hiện cấp tính và mãn tính trên, người bệnh cũng có thể gặp phải một số biểu hiện khác như sau:

• Mắt mờ, stress quá độ, chán ăn
• Viêm tai giữa
• Viêm họng cấp và mãn tính, tái phát nhiều lần
• Viêm thanh quản mãn tính, khàn tiếng hoặc mất tiếng
• Đau răng hàm trên
• Thần kinh suy nhược, mất ngủ, lười suy nghĩ, ngại vận động,…

Cách điều trị viêm xoang bướm hiệu quả

Viêm xoang bướm là một bệnh lý phức tạp có liên quan đến nhiều cơ quan khác nên việc điều trị khó dứt điểm. Tuy nhiên nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và tuân thủ theo phác đồ điều trị vẫn có thể chữa khỏi dứt điểm. Với từng trường hợp bệnh cụ thể cũng như thể trạng bệnh mỗi người sẽ được chỉ định những phương pháp điều trị bệnh khác nhau.

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp được áp dụng vào điều trị bệnh viêm xoang bướm và cho những kết quả khả quan. Đó là biện pháp điều trị viêm xoang bướm theo phương pháp Đông – Tây y và sử dụng liệu pháp dân gian chữa bệnh tại nhà.

Chữa viêm xoang bướm bằng Tây y

Phương pháp Tây y từ lâu được khoa học nghiên cứu hoàn thiện và ứng dụng rất tốt trong điều trị các bệnh lý, trong đó có viêm xoang bướm. Ưu điểm của phương pháp này cho hiệu quả điều trị nhanh chóng, giúp chấm dứt những biểu hiện lâm sàng của bệnh, sớm đưa người bệnh trở lại cuộc sống bình thường.

Thuốc chữa viêm xoang bướm

Uống thuốc Tây để điều trị bệnh viêm xoang bướm giúp làm giảm nhanh những triệu chứng của bệnh như hắt hơi, chảy dịch mũi, nhức đầu,… Biện pháp này thường được chỉ định đối với những trường hợp người mắc bệnh nhẹ, không gây ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Ngoài ra còn có thể áp dụng đối với nhóm bệnh cần kiểm soát viêm nhiễm trước khi thực hiện các bước điều trị khác.

Đối với từng nguyên nhân cũng như biểu hiện bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định một số nhóm thuốc điều trị khác nhau. Những dạng thuốc thường được kê trong đơn là:

• Thuốc kháng sinh
• Thuốc kháng Histamin
• Thuốc kháng viêm
• Thuốc co mạch
• Thuốc giảm đau

Biện pháp sử dụng thuốc uống chữa viêm xoang chỉ nên sử dụng trong điều trị một thời gian nhất định. Không nên sử dụng thuốc lâu dài và liên tục bởi những tác dụng phụ của thuốc kháng sinh, giảm đau gây cho cơ thể là rất lớn.

Liều lượng điều trị và thời gian sử dụng người bệnh cân tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Không nên tự ý điều chỉnh tăng giảm số lượng thuốc cũng như tự ý mua thuốc uống tại nhà.

Can thiệp ngoại khoa

Phẫu thuật viêm xoang bướm chỉ dành cho những trường hợp bệnh nặng. Hoặc khi những biện pháp chữa trị nội khoa không có hiệu quả hoặc bị tái phát nhiều lần. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể được chỉ định phẫu thuật nếu bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến thần kinh trung ương hay gây biến đổi cấu trúc mũi.

Người bệnh cần cân nhắc lựa chọn những địa chỉ khám chữa bệnh uy tín để thực hiện tránh những biến chứng ngoại khoa vế sau.

Đông y trị viêm xoang bướm

Theo Đông y, chứng viêm xoang nói chung hay viêm xoang bướm đều do phong hàn, thấp nhiệt dẫn đến ngoại tà xâm nhập vào trong cơ thể, lại gặp thận hư, gan yếu gây nên viêm nhiễm. Bởi vậy, Đông y tập trung vào điều trị bệnh tận gốc, đẩy lùi các tác nhân gây bệnh đồng thời bồi bổ ngũ tạng, nâng cao sức đề kháng toàn diện giúp phòng bệnh tái phát.

Những bài thuốc Đông y sử dụng những thảo dược thu hái từ tự nhiên có công dụng rất tốt trong tiêu viêm, giải độc, diệt khuẩn như: Kim ngân cành, Hạ khô thảo, Ké đầu ngựa, Hy thiêm, Bồ Công Anh, Cà độc dược,…

Người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm về độ an toàn, lành tính và không gây tác dụng phụ lên cơ thể. Tuy nhiên thời gian để những bài thuốc Đông y tự nhiên phát huy tác dụng trị bệnh hiệu quả thường lâu hơn phương pháp Tây y. Bởi vậy người bệnh nên kiên trì trong quá trình điều trị, không nên bỏ dở phác đồ giữa chừng.

Chữa viêm xoang bướm bằng mẹo dân gian tại nhà

Khi khoa học còn chưa phát triển, người ta đã biết đến một số phương pháp giúp chữa bệnh viêm xoang hiệu quả dựa vào những nguyên nguyên liệu đơn giản sẵn có. Người bệnh có thể áp dụng những cách chữa sau để cải thiện tình trạng viêm xoang bướm:

• Rửa xoang với nước muối sinh lý

Sử dụng nước muối sinh lý hay muối pha loãng với nước ấm để rửa sạch vùng mũi xoang. Kiên trì rửa mũi và sau đó xì mạnh để dịch nhầy cùng vi khuẩn ra ngoài, giúp thoang được thông thoáng. Nên áp dụng biện pháp này mỗi ngày để đem lại hiệu quả điều trị.

• Xông hơi

Xông hơi nước nóng hoặc xông hơi kèm tinh dầu là một phương pháp khá hữu dụng cho người bệnh bị viêm xoang bướm. Sử dụng một bát nước nóng có nhỏ vài giọt tinh dầu bạch đàn, quế, bạc hà,… và trùm khăn kín đầu để hít hơi nước bằng mũi.

Thực hiện 2 lần/ ngày cho đến khi cảm nhận bệnh tiến triển hơn. Lưu ý không nên áp mặt gần bát nước nóng quá tránh gây kích ứng niêm mạc mũi và da mặt.

• Ăn tỏi trị viêm xoang bướm hiệu quả

Từ lâu tỏi đã được biết đến với công dụng chữa bệnh hiệu quả nhờ hoạt chất Allicin trong thành phần có khả năng tiêu viêm, kháng khuẩn cực tốt. Việc sử dụng tỏi trong điều trị viêm xoang cũng được nhiều người bệnh thực hiện và cho phản hồi tốt.

Mỗi ngày người bệnh lấy từ 2 – 3 tép tỏi đem ăn sống để có hiệu quả điều trị cao. Ngoài ra nếu cảm thấy không quen với vị cay nồng và mùi tỏi, bệnh nhân có thể chế biến thành các món ăn để dễ sử dụng hơn.

• Gừng tươi

Gừng tươi có vị cay, tính ấm, chứa nhiều hoạt chất có khả năng làm ấm đường thở, giảm viêm sưng, diệt trừ vi khuẩn. Bệnh nhân có thể dùng một củ gừng tươi đem cạo vỏ, rửa sạch rồi thái lát. Sau đó ăn sống và nhai chậm rãi để tinh chất gừng xông lên mũi xoang, ngấm vào niêm mạc tăng hiệu quả điều trị.

Ngoài ra người bệnh cũng có thể sử dụng 2 -3 lát gừng mỏng đem hãm trong nước nóng khoảng 10 phút. Pha thêm đường phèn hoặc mật ong để uống cũng rất tốt cho mũi, xoang.

Phương pháp điều trị bệnh tại nhà chỉ có hiệu quả cao đối với tình trạng bệnh ở thể nhẹ. Khi sử dụng những biện pháp này nhưng không cảm nhận bệnh tình thuyên giảm, người bệnh cần đến ngay những cơ sở y tế để khám chữa kịp thời.

Cách phòng ngừa viêm xoang bướm tái phát

Viêm xoang bướm là một bệnh lý gây nguy hiểm tới sức khỏe và khó trong phán đoán điều trị bệnh. Bỏi vậy người bệnh nên hết sức phòng ngừa bệnh và ngăn chặn bệnh tái phát thông qua những biện pháp sau:

• Vệ sinh mũi xoang và họng thường xuyên với nước muối sinh lý hàng ngày để tránh vi khuẩn tăng sinh
• Tránh xa những tác nhân gây dị ứng như khói bụi, ô nhiễm, phấn hoa, lông động vật, thời tiết,…
• Đeo khẩu trang đầy đủ khi đi ra ngoài nhằm hạn chế bụi bẩn xâm nhập
• Hạn chế tiếp xúc với người đang mắc các bệnh về đường hô hấp
• Giữ ấm đường thở, đặc biệt là vùng tai mũi họng
• Hạn chế sử dụng điều hòa bởi luồng không khí lạnh khô
• Thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình hình bệnh và phòng ngừa những nguy cơ
• Tập luyện thể dục thể thao đều đặn giúp nâng cao sức đề kháng cơ thể
• Ăn uống đủ chất, xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng hàng ngày và tăng cường ăn rau xanh, trái cây
• Uống đủ nước mỗi ngày từ 1,5 – 2l để duy trì độ ẩm niêm mạc đồng thời làm loãng dịch nhầy

Trên đây là một số thông tin cần thiết về bệnh viêm xoang bướm mà người bệnh cần biết. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn đọc có thêm kiến thức trong phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.