Viêm amidan quá phát là gì, có nguy hiểm không?

Viêm amidan quá phát là một trong những bệnh về đường hô hấp thường gặp ở nhiều người. Tình trạng này gây triệu chứng như ho, đau rát, sưng họng,… gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Vậy viêm amidan quá phát là gì, có nguy hiểm không, điều trị như thế nào? Hãy cùng chuyên mục tham khảo ngay ở bài viết dưới. 

Viêm amidan quá phát là gì?

Viêm amidan quá phát là tình trạng của viêm amidan cấp nhưng không được điều trị kịp thời và đúng cách dẫn tới viêm amidan mãn tính quá phát. Bệnh có đặc trưng tái phát nhiều lần và kéo dài gây sưng phồng nhiều hơn so với cấu trúc cơ bản.

Bệnh có thể gặp ở nhiều đối tượng từ trẻ em tới người lớn. Đặc biệt có thể xuất hiện ở một hoặc hai bên thành amidan nên còn được gọi là viêm amidan quá phát một bên hoặc hai bên. 

Viêm amidan quá phát được chia thành 4 cấp độ có đặc trưng khác nhau, cụ thể:

• Viêm amidan quá phát độ 1: Ở cấp độ này amidan thường có đặc trưng to tròn và cuống gọn. Giai đoạn này, viêm amidan có chiều ngang rất nhỏ, chỉ chiếm chưa tới ¼ so với khoảng cách chân trụ trước amidan.
• Viêm amidan quá phát độ 2: Dạng này có hình dạng amidan to tròn như ở cấp độ 1. Tuy nhiên chiều ngang lại nhỏ hơn ⅓ so với khoảng cách chân trụ trước của amidan. 
• Viêm amidan quá phát độ 3: Đây là mức độ nặng của viêm amidan gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Lúc này bệnh có đặc điểm viêm amidan có chiều ngang nhỏ hơn hoặc bằng ½ khoảng cách chân trụ trước.
• Viêm amidan quá phát độ 4 (thể xơ chìm): Bệnh tiến triển nặng và thường gặp nhiều ở đối tượng là người lớn. Đặc điểm của giai đoạn này là. vết viêm gồ, nhô  lên bề mặt, viêm amidan có màu đỏ sẫm, trụ sau thì dày hơn.

Nguyên nhân viêm amidan quá phát

Có nhiều tác nhân làm bùng phát viêm amidan, trong đó phải kể tới một số nguyên nhân như: 

• Do vi khuẩn, virus tấn công: Một số loại vi khuẩn – vi rút có khả năng gây bệnh  như Adenoviruses, Virus Parainfluenza, liên cầu khuẩn, virus Parainfluenzae,…
• Do cấu tạo amidan: Amidan có cấu trúc bởi các khe hốc, điều này gây ra tình trạng thức ăn, vi khuẩn chị chặn lại trong quá trình ăn uống. Do vậy nếu không vệ sinh sạch sẽ mỗi ngày bệnh rất dễ bùng phát. 
• Thời tiết thay đổi đột ngột: Khí hậu thay đổi thất thường hoặc giai đoạn chuyển mùa khiến cơ thể không thích nghi kịp rất dễ gây tổn thương amidan dẫn tới viêm nhiễm. 
• Ảnh hưởng bệnh hô hấp khác: Những người có tiền sử bị các bệnh về đường hô hấp như cúm, ho gà, sởi,… có nguy cơ cao dẫn tới viêm amidan nếu không được chăm sóc đúng cách. 
• Cơ thể nhiễm lạnh: Thường xuyên sử dụng thức ăn lạnh hoặc để cơ thể nhiễm lạnh do thời tiết cũng là căn nguyên khiến bệnh viêm amidan quá phát. 
• Nguyên nhân khác: Một số nguyên nhân gây viêm amidan quá phát khác như chế độ dinh dưỡng, hệ miễn dịch kém, môi trường nhiều bụi bẩn,…..

Triệu chứng viêm amidan quá phát

Viêm amidan thường có triệu chứng kéo dài và tái phát lại nhiều lần gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt và sức khỏe người bệnh.

Bạn có thể nhận diện chứng bệnh thông qua các biểu hiện đặc trưng như:

• Triệu chứng tại chỗ: Khi viêm amidan quá phát, người bệnh sẽ thấy vùng họng có giảm giác ngứa rát, đau, ho, sưng phồng, vướng khi nuốt cả kết nuốt nước bọt. Đặc biệt, nếu viêm amidan quá phát hốc mủ làm tiết ra chất nhờn và có mùi hôi khó chịu. Sự thay đổi kích thước của amidan bất thường khiến cho giọng nói người bệnh thanh đổi, trở nên khàn.
• Triệu chứng toàn thân: Viêm amidan quá phát kéo dài ảnh hưởng toàn thân, do vậy người bệnh thường có triệu chứng như giảm cân nhanh, cơ quan vị giác suy giảm, sốt cao, cơ thể mệt mỏi,…. Bệnh có thể dẫn tới bít tắc đường hô hấp gây ra tình trạng khó thở, ngưng thở khi ngủ

Những triệu chứng viêm amidan quá phát trên đây thường có đặc tính tái phát lại nhiều lần trong năm và kéo dài trong ngày liên tục. Lúc này, nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm, từ đó gây khó khăn trong việc điều trị. 

Viêm amidan quá phát có nguy hiểm không?

Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, amidan khi đã quá phát tức là bệnh đã trở nặng, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe như:

• Biến chứng tại chỗ: Người bệnh dễ bị biến chứng áp xe amidan hoặc làm sưng tấy diện rộng gây ra tình trạng đau rát khó chịu, sốt cao, mùi hôi nồng nặc,…
• Biến chứng kề cận: Viêm amidan quá phát không xử lý kịp thời sẽ làm ảnh hưởng tới cơ quan tai mũi họng dẫn tới các bệnh lý như viêm tại giữ, viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản,…
• Biến chứng toàn thân: Đặc biệt, bệnh tiến triển nặng cấp độ 3, 4 có thể làm ảnh hưởng tới các bộ phận trong cơ thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm cầu thận, viêm cơ tim,… 
• Biến chứng viêm amidan quá phát ở trẻ em: Trẻ nhỏ khi bị viêm amidan quá phát khiến amidan sưng to quá mức có thể gây hậu quả biến dạng khuôn mặt, thể chất bị chậm phát triển, thậm chí gây tử vong. 

Như vậy để thấy, bệnh viêm amidan quá phát không xử lý kịp thời sẽ rất nguy hiểm. Do vậy, ngay khi phát hiện có dấu hiệu bệnh, các bạn nên chủ động lựa chọn phương pháp điều trị và chăm sóc phù hợp bảo vệ sức khỏe.

Cách điều trị viêm amidan quá phát hiệu quả

Có nhiều phương pháp giúp loại bỏ các triệu chứng bệnh viêm amidan quá phát, các bạn có thể tham khảo và áp dụng các cách dưới đây:

Mẹo chữa viêm amidan tại nhà bằng dân gian

Đây là phương pháp áp dụng theo kinh nghiệm dân gian của cha ông ta, sử dụng các loại thảo dược có tác dụng giảm tình trạng viêm amidan. 

Một số cách như:

• Mẹo trị viêm amidan quá phát bằng gừng: Bạn dùng một củ gừng rửa sạch, thái lát mỏng rồi cho vài sợi vào cốc nước sôi, hãm khoảng 10 phút. Sau đó bạn uống nước khi còn ấp để giúp làm ấm cổ họng, giảm các triệu chứng do viêm amidan gây ra.
• Kết hợp chanh và đường phèn: Dùng ½ quả chanh thái thành lát mỏng rồi kết hợp với 1 thìa cà phê đường phèn cho vào cốc nước đã đun sôi để hãm khoảng 5 – 10 phút rồi uống. Ngày uống khoảng 2 – 3 lần bạn sẽ chứng bệnh giảm đi nhanh chóng. 
• Mẹo dùng tỏi: Dùng 1 củ tỏi, bóc bỏ vỏ ngoài, đập dập rồi trộn với 200ml sữa tươi, đun sôi khoảng 10 phút. Mỗi ngày người bệnh dùng hỗn hợp này uống 1 lần. Ngoài ra có thể dùng 1 củ tỏi nguyên vỏ mang nướng cháy xém. Sau đó bóc vỏ, trộn với muối hạt, giã nát, ép lấy nước cốt uống hàng ngày.

Phương pháp này có ưu điểm lành tính, không tác dụng phụ. Tuy nhiên cách này chỉ phù hợp với người bệnh nhẹ và hiệu quả sẽ phụ thuộc rất nhiều vào cơ địa từng người. 

Viêm amidan quá phát uống thuốc gì?

Sử dụng kháng sinh là một trong những phác đồ điều trị viêm amidan thường được bác sĩ chỉ định ở một số trường hợp. Các loại thuốc thường dùng là kháng sinh có khả năng giảm đau, giảm viêm.

Một số loại thuốc như:

• Thuốc kháng sinh: Đối với trường hợp bị viêm amidan liên cầu tan huyết gây ra và một số loại kháng sinh Penicillin G như Zinnat, clamoxyl, augmentine,…
• Thuốc giảm đau: Thường là dùng Paracetamol nhằm mục đích giảm phù nề và đau họng do bệnh gây ra.
• Thuốc giảm xung huyết: Thường được bác sĩ chỉ định sử dụng các loại men chống viêm, amitase,…
• Đối với viêm amidan ở trẻ em thường được sử dụng một số loại thuốc như: amoxicillin, penicillin, erythromycin,…
• Ngoài ra, người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định kết hợp với một số loại thuốc kháng viêm như: betadine, oropivalone, lysopaine…

Lưu ý: Người bệnh tránh tự ý mua và sử dụng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Vì dùng thuốc không đúng cách, liều lượng không phù hợp có thể gây ra những tác dụng phụ gây hại tới sức khỏe.

Điều trị viêm amidan bằng phẫu thuật cắt bỏ

Ngày nay, phẫu thuật cắt bỏ amidan khi bộ phận này bị viêm nhiễm ngày càng phổ biến. Cách chữa này có tác dụng loại bỏ nhanh, chính xác ổ viêm tại amidan. Tuy nhiên, không phải đối tượng nào cũng có thể áp dụng hình thức chữa bệnh này.

Người bệnh chỉ nên cắt amidan khi và chỉ khi:

• Bệnh tái phát khoảng 7 – 8 lần/năm làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt và sức khỏe.
• Viêm amidan mãn tính quá phát gây nên những biến chứng như áp xe, viêm xoang,…
• Đối với trẻ em, việc phẫu thuật cắt amidan chỉ phù hợp với đối tượng từ 4 tuổi trở lên.

Lưu ý, sau quá trình phẫu thuật, người bệnh cần phải nghỉ ngơi và được chăm sóc đặc biệt để sức khỏe nhanh được phục hồi trở lại. 

Đông y trị viêm amidan mãn tính quá phát

Theo quan niệm của Đông y, họng hầu là cửa ngõ của phế để đi vào cơ thể. Nguyên khí dễ bị hao tổn khiến tà khí dễ dàng tác động, xâm nhập gây hại. Phong nhiệt uất kết tại họng dẫn tới đờm thêm vào đó là các tác nhân từ bên ngoài gây tổn thương amidan sinh ra viêm. 

Để chữa chứng bệnh này, Đông y thường sử dụng phép chữa thanh nhiệt, giải nhiệt, trừ độc, hóa đờm, tiêu viêm. Dưới đây là một số bài thuốc mà người bệnh có thể tham khảo:

Bài 1: Sử dụng các nguyên liệu như hoàng tử, bạc hà, hoa liên kiều, cam thảo, mã thầy, tiêu xuyên,… Cho các vị thuốc vào sắc với 1 lít nước trong khoảng 45 phút, chia thuốc uống 3 lần/ ngày. 

Bài 2: Kết hợp các vị thuốc như kinh giới, bạc hà, cánh cát, ngưu bàng tử, huyền sâm,…. Sắc thuốc với 6 bát nước tới khi cạn còn 3 bát thì thôi. 

Bài 3: Thanh hầu bổ phế thang loại bỏ viêm amidan mãn tính, quá phát

Thanh hầu bổ phế thang là bài thuốc nam trị tận gốc viêm amidan mãn tính được nhiều bệnh nhân tin dùng nhất hiện nay. Thành phần của bài thuốc bao gồm Kha tử, Sơn trà, Quất hồng bì, Bạch cương tàm, Phật thủ, Hạnh nhân, Bạch nghệ, Tân chỉ, Tiền hồ, Cát cánh…được phối chế theo một tỷ lệ vàng, đảm bảo an toàn dùng cho mọi đối tượng.

Theo đó, đội ngũ chuyên gia Trung tâm Đông y Việt Nam đã tốn hơn 3 năm để chắt lọc trên hàng trăm vị thảo dược và kết tinh bài thuốc gói gọn trong gần 30 nam dược đặc trị viêm đường hô hấp hiệu quả và an toàn nhất. Các vị thuốc được lựa chọn hầu hết đều mang đặc tính kháng sinh, có khả năng diệt khuẩn mạnh mẽ. Đồng thời bồi bổ can thận, bổ huyết, dưỡng huyết nên tăng cường sức đề kháng và loại bỏ virus hiệu quả.

Nhờ đó mà Thanh hầu bổ phế thang có thể loại bỏ mọi dạng viêm amidan từ cấp – mãn tính, viêm amidan quá phát, viêm amidan hốc mủ. Chính cơ chế triệt tiêu viêm nhiễm lẫn điều trị dự phòng cùng lúc cũng giúp người bệnh ngăn ngừa nguy cơ tái viêm amidan trở lại và phòng ngừa nhiều bệnh viêm đường hô hấp khác.

Với khả năng bồi bổ và điều dưỡng ngũ tạng toàn diện, Thanh hầu bổ phế thang đặc biệt phù hợp với người mắc bệnh lâu năm và có hệ miễn dịch yếu. Chẳng hạn như phụ nữ có thai, trẻ em, người già, người mắc nhiều bệnh lý cùng lúc…

Chữa viêm amidan bằng đông y có ưu điểm lành tính vì thành phần từ thảo dược tự nhiên không có độc tố. Tuy nhiên thuốc Đông y thường có tác dụng chậm, có vậy đòi hỏi người bệnh cần kiên trì trong thời gian dài để đạt hiệu quả như mong muốn.

Viêm amidan quá phát nên ăn gì, kiêng gì?

Người bệnh viêm Amidan quá phát muốn sớm trị khỏi bệnh nên chủ động xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng phù hợp, tránh những loại thực phẩm làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, làm bệnh tái phát nhiều lần. 

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bệnh viêm amidan mãn tính quá phát nên thực hiện chế độ ăn ăn uống như sau:

• Kiêng ăn các loại thực phẩm cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt,….
• Tránh dùng đồ uống chứa cồn hoặc nhiều axit như nước chanh, bia, rượu,…
• Không sử dụng thực phẩm cứng như các loại hạt,..
• Hạn chế thực phẩm từ sữa và chứa nhiều chất béo.
• Nên tăng cường ăn các loại rau xanh, củ, quả, trái cây tươi,..
• Bổ sung đủ lượng đạm, kẽm thông qua các thực phẩm như thịt, trứng, cá,..

Lưu ý “vàng” khi điều trị viêm amidan?

Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, người bệnh viêm amidan quá phát bên cạnh việc tuân theo chỉ định điều trị của bác sĩ, cần kết hợp với chế độ ăn dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học để hỗ trợ chữa trị và phòng ngừa tái phát trở lại.

Trong quá trình điều trị viêm amidan, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề như:

• Xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng, chia nhỏ bữa ăn trong ngày giúp người bệnh dễ nuốt và giảm đau khi nuốt.
• Không sử dụng nước lạnh vì chúng sẽ khiến tình trạng viêm sưng họng nghiêm trọng hơn. 
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ mỗi ngày để giúp loại bỏ các loại vi khuẩn, virus trụ ngụ tại các khe hốc ở họng.
• Luôn giữ ẩm cho thể, đặc biệt là ở vùng cổ mỗi khi thời tiết trở lạnh.
• Tăng cường uống nước lọc, các loại nước trái cây giúp giảm khô rát họng, hỗ trợ trị bệnh. 
• Người bệnh hạn chế nói to, tránh la hét vì điều này sẽ gây tổn thương tới amidan làm tình trạng bệnh nặng hơn.
• Đeo khẩu trang để bảo vệ không cho bụi bẩn, vi khuẩn bên ngoài xâm nhập gây hại làm bùng phát bệnh.
• Thường xuyên luyện tập thể dục giúp tăng cường sức khỏe, đề kháng ngăn ngừa và hỗ trợ trị bệnh hiệu quả.
• Chủ động lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, sớm dứt điểm, tránh để bệnh phát triển nặng.

Viêm amidan quá phát là bệnh lý không quá nguy hiểm và hoàn có thể điều trị khỏi nếu lựa chọn đúng phương pháp, kịp thời. Hy vọng với chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe từ đó có cách phòng ngừa và xử lý phù hợp để ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. 

TÌM HIỂU NGAY

Chữa viêm họng, viêm amidan tại Trung tâm Đông y Việt Nam có tốt không?

Bác sĩ Lê Phương chữa VIÊM AMIDAN cho hơn 20.000 bệnh nhân bằng đơn thuốc đơn giản