Retinol là gì? Cách trị mụn, dưỡng da như thế nào?

Retinol là một dẫn xuất của vitamin A được nghiên cứu rộng rãi về khả năng điều trị mụn, chống oxy hóa và làm giảm nếp nhăn. Nó được xem là một hoạt chất vàng trong trị mụn và dưỡng da. Tuy nhiên cần sử dụng Retinol đúng cách để nhận được lợi ích tối ưu và ngăn ngừa các rủi ro ngoại ý.

Retinol là gì? Cơ chế hoạt động của Retinol

Retinol chính là một dẫn xuất của vitamin A. Tuy nhiên tác dụng tại chỗ của Retinol lại không liên quan tới tác dụng sinh lý của vitamin A. Retinol hoạt động bằng cách làm trung hòa các gốc tự do trong da, đặc biệt là các gốc có thể gây tổn thương tới tế bào collagen.

Khi bôi lên da thì Retinol có nhiều tác dụng khác nhau lên tế bào. Hoạt chất này có khả năng kích thích phân bào và thúc đẩy tái tạo các tế bào biểu bì. Hơn nữa còn kích thích thích tái tạo mô liên kết và kìm hãm tạo thành keratin.

Trong da liễu, Retinol được sử dụng phổ biến để điều trị mụn trứng cá, dày sừng quang hóa và vảy nến. Ngoài ra ở nồng độ cao nó còn có khả năng làm nhỏ các khối u da do tác nhân gây ung thư tạo ra.

Riêng đối với mụn trứng cá, Retinol có thể tác dụng trực tiếp lên lyzosom tế bào. Từ đó giải phóng ra các enzyme phân giải và thủy phân protein. Tác dụng này có thể giúp làm giảm các tổn thương từ phản ứng viêm do mụn trứng cá gây bít tắc các nang. Nhờ đó mà nhân trứng cá có thể được thoát ra, các vi nang trở thành các nang mở, tránh được tình trạng ứ đọng chất bã.

Tìm hiểu tác dụng trị mụn và dưỡng da của Retinol

Dưới đây là một số tác dụng chính của Retinol:

1. Trị mụn

Retinol có thể ức chế sự phát triển của microcomedones. Microcomedones hình thành từ các tế bào da chết và là nguyên nhân chính gây bít tắc lỗ chân lông. Nhờ vào cơ chế này mà Retinol có tác dụng điều trị và ngăn ngừa sự lan rộng của mụn trứng cá.

Ngoài ra, Retinol còn có khả năng kháng khuẩn và chống viêm rất hiệu quả. Nó giúp ức chế sự hình thành các vi khuẩn mụn P.acnes. Đồng thời còn ức chế luôn sự hình thành androgen trong cơ thể – nguyên nhân chính dẫn tới sự hình thành mụn trứng cá.

2. Mờ vết thâm và giảm sẹo mụn

Mụn rất đáng sợ và các vết thâm hình thành sau điều trị mụn cũng đáng sợ không kém. Điều đáng buồn là các vết thâm thường tồn tại dai dẳng và rất khó biến mất hoàn toàn.

Việc sử dụng Retinol đều đặn được cho là một giải pháp rất hữu ích giúp thúc đẩy các tổn thương chóng lành. Hơn nữa còn hỗ trợ làm mờ các vết thâm và sẹo mụn. Từ đó khiến cho làn da đều màu và trắng mịn không tì vết.

3. Chống lão hóa

Sau mục tiêu trị mụn thì nhiều chuyên gia cũng đã khám phá ra khả năng chống oxy hóa rất hữu hiệu của Retinol. Hoạt chất này nếu dùng đều đặn và đúng liều lượng có thể kích thích da tăng sinh collagen và elastin.

Thực nghiệm cho thấy, những người dùng Retinol thì làn da thường mềm mại và trên da xuất hiện ít nếp nhăn hơn. Dùng Retinol giúp loại bỏ các tế bào cũ và tăng khả năng đàn hồi. Từ đó giúp trẻ hóa làn da, chống lại quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể.

Cách sử dụng Retinol trị mụn và dưỡng da

Retinol là hoạt chất mang lại rất nhiều lợi ích cho việc trị mụn và dưỡng da. Tuy nhiên để nhận được nhiều lợi ích thì bạn cần biết cách sử dụng. Hãy chú ý đến một số vấn đề sau đây:

1. Kiểm tra mức độ nhạy cảm của da với Retinol

Trước khi thêm Retinol vào các bước chăm sóc da cơ bản hằng ngày thì bạn cần chắc chắn rằng thành phần này không gây ra các phản ứng phụ hay khiến làn da của bạn bị kích ứng.

Có thể kiểm tra mức độ nhạy cảm của da với Retinol bằng cách sau:

• Thoa sản phẩm lên bề mặt vùng da cẳng tay
• Che phủ và không để vùng da này tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng 24 giờ
• Nếu không gặp các triệu chứng bất thường thì bạn có thể yên tâm sử dụng các sản phẩm có chứa Retinol cho vùng da mặt

2. Tần suất sử dụng Retinol trị mụn

Làn da của bạn luôn cần có thời gian để có thể thích nghi và làm quen với hoạt chất mới. Lần đầu tiên da được tiếp xúc với Retinol thì bạn chỉ nên sử dụng 1 lần/ tuần. Sau đó từ từ tăng tần suất sử dụng lên.

Sau khoảng 1 tháng thì da đã hoàn toàn quen với hoạt động của Retinol. Lúc này bạn có thể sử dụng mỗi tối cho các sản phẩm có nồng độ Retinol thấp.

Đáp ứng điển hình là trong vòng 7 – 10 ngày da có dấu hiệu đỏ lên và bong vảy. Tác dụng điều trị thường sẽ xuất hiện sau khoảng 2 – 3 tuần. Tuy nhiên phải sau khoảng 6 tuần thì mới thấy rõ được hiệu quả điều trị tối ưu của Retinol.

3. Cách dùng Retinol cho hiệu quả tốt

Retinol không phải là một dạng của tế bào chết hóa học. Chính vì vậy bạn không cần thiết phải dùng sau bước toner. Bạn có thể dùng Retinol theo 3 cách dưới đây:

– Cách 1:

Tẩy trang sau đó dùng sữa rửa mặt. Tiếp đến dùng toner để cân bằng độ ẩm cho da rồi dùng serum và đến Retinol. Sau đó dùng các loại gel dưỡng hoặc nước dưỡng cấp nước rồi kết thúc bằng kem dưỡng.

– Cách 2:

Trước hết bạn cần tẩy trang và rửa mặt với sữa rửa mặt. Dùng toner rồi đến serum đến các loại gel dưỡng và nước dưỡng cấp nước. Cuối cùng sử dụng kem dưỡng và kết thúc quy trình chăm sóc da với Retinol.

– Cách 3:

Tẩy trang rồi dùng sữa rửa mặt vẫn luôn là bước đầu tiên cần thực hiện. Sau đó dùng toner rồi dùng AHA/ BHA. Khoảng 30 phút sau thì dùng serum rồi đến Retinol. Tiếp đến dùng gel dưỡng hay nước dưỡng cấp nước rồi đến kem dưỡng. Và cuối cùng kết thúc với Retinol.

Một số lưu ý khi dùng Retinol trị mụn

Retinol được đánh giá mang đến nhiều lợi ích trong điều trị mụn và dưỡng da. Tuy nhiên nếu sử dụng không đúng cách thì sẽ làm giảm hiệu quả của hoạt chất. Hơn nữa còn có thể làm phát sinh các vấn đề rủi ro ngoại ý.

Dưới đây là một số vấn đề cần lưu ý khi sử dụng Retinol trị mụn:

1. Lưu ý về bao bì và cách bảo quản sản phẩm

Retinol là hoạt chất rất dễ bị oxy hóa khi có tiếp xúc với không khí. Chính vì vậy bạn nên chọn sản phẩm được làm ở dạng tuýp hay chai bấm. Vỏ sản phẩm cũng nên có tác dụng tránh được ánh mặt trời để không làm ảnh hưởng đến tác dụng của Retinol.

Cần bảo quản Retinol trong đồ đựng kín và tránh ánh sáng. Tốt nhất là ở nhiệt độ 15 – 30°C. Tuyệt đối không sử dụng khi sản phẩm bị quá hạn hay có các dấu hiệu hư hỏng, niến chất.

2. Nên bắt đầu với Retinol nồng độ thấp không kê toa

Như đã đề cập, da luôn cần thời gian để làm quen với các hoạt chất mới. Vì vậy hãy bắt đầu với Retinol nồng độ thấp. Loại được khuyên dùng là Obagi 360 nồng độ 0,5%. Tuy nhiên bạn vẫn cần phải kiểm tra trước để tránh kích ứng.

Chỉ nên dùng với tần suất tối đa là 2 – 3 lần/ tuần vào buổi tối trong những tuần đầu tiên. Việc dùng quá nhiều ngay từ đầu có thể làm tăng nguy cơ kích ứng da.

Sau đó có thể từ từ tăng tần suất sử dụng Retinol dần tới khi sử dụng được hằng ngày. Bạn đừng nghĩ rằng Retinol nồng độ thấp sẽ không hiệu quả. Các nghiên cứu cho thấy rằng 0,01% Retinol vẫn có tác dụng trị mụn và chống lại các dấu hiệu lão hóa.

3. Tăng nồng độ Retinol cao dần lên

Sau khi da đã quen dần với Retinol nồng độ thấp thì bạn có thể từ từ tăng nồng độ dần lên. Tuy nhiên cũng đừng nên quá gấp gáp. Khi da đã chịu được nồng độ Retinol 1% thì bạn cần duy trì nồng độ này. Đồng thời đừng quên kết hợp với việc chăm sóc da đúng cách.

4. Tích cực chống nắng khi dùng Retinol trị mụn

Việc dùng Retinol sẽ không khiến cho làn da của bạn quá nhạy cảm với ánh nắng như khi dùng các loại retinoids khác. Tuy nhiên, tia UV vẫn chính là tác nhân số 1 đối với lão hóa da.

Khi ra nắng bạn nên chú ý che chắn cẩn thận cho da và thoa kem chống nắng. Nếu không có việc gì quan trọng thì bạn nên hạn chế ra đường trong khung giờ 9 – 16 giờ. Điều này sẽ giúp hạn chế thâm nám hình thành trong quá trình điều trị mụn.

Với kem chống nắng, bạn nên chọn loại có quang phổ rộng, SPF thấp nhất là 30. Nên thoa kem chống nắng sau mỗi 2 giờ để đảm bảo hiệu quả chống nắng tốt nhất.

5. Nên kết hợp với các chất chống oxy hóa khác

Retinol có thể dùng kết hợp với vitamin C trong quy trình dưỡng da hay các loại tẩy tế bào chết hóa học như AHA/ BHA. Điều này giúp nâng cao hiệu quả trị mụn và dưỡng da.

Vitamin C có thể giúp cho Retinol hoạt động hiệu quả hơn dựa vào đặc tính chống lại các gốc oxi hóa tự do. Quá trình này sẽ giúp Retinol không bị ảnh hưởng bởi oxi hóa khi nó thẩm thấu sâu vào trong da. Từ đó tăng hiệu quả chống lão hóa, trị mụn và làm sáng da.

6. Dùng kem dưỡng có đặc tính kháng viêm

Khi sử dụng Retinol làn da của bạn thường có xu hướng dễ bị kích ứng hơn. Chính vì vậy các chuyên gia khuyên rằng bạn nên sử dụng các sản phẩm kem dưỡng có chứa hoạt chất kháng viêm và các chất phục hồi, làm dịu da. Điển hình như panthenol, ceramides…

Các sản phẩm kem dưỡng này sẽ giúp làm giảm kích ứng và nhạy cảm do Retinol gây ra. Hơn nữa còn giúp da dễ dịu và kích thích làn da tái tạo kép cùng với Retinol để mang đến nhiều lợi ích hơn.

7. Tương tác

Cần chú ý thận trọng khi sử dụng đồng thời Retinol và các thuốc bôi khác. Nhất là các thuốc có khả năng làm tróc lớp sừng như benzoyl peroxid, acid salicylic, lưu hùynh, resorcinol… Bởi chúng có khả năng xảy ra tương tác với nhau. Cần chờ thời gian để các loại thuốc bôi khác hết tác dụng rồi mới dùng Retinol.

Tránh dùng các sản phẩm có menthol, nồng độ cồn cao, các phụ da, chanh, dung dịch làm săn, nước hoa, nước cạo râu… lên vùng da sử dụng Retinol. Có thể dùng các loại mỹ phẩm không chứa thuốc nhưng trước khi bôi Retinol, vùng da điều trị cần phải được làm sạch.

8. Tác dụng phụ

Retinol có thể khiến bạn gặp phải một số tác dụng phụ trong quá trình sử dụng. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:

• Khô da, xuất hiện vảy da
• Nổi ban đỏ, có cảm giác châm chích hay bỏng rát
• Nổi mụn nước, nhói đau
• Tăng/ giảm sắc tố da
• Nhạy cảm hơn với ánh sáng
• Bộc phát trứng cá ban đầu
• Phù da

Phần lớn các tác dụng phụ của Retinol thường có liên quan đến liều dùng và có thể phục hồi được (trừ tác hại gây quái thai). Khi gặp phải các tác dụng phụ thì cần chú ý giảm liều hay tạm ngừng hoặc ngừng hẳn việc sử dụng. Đồng thời tìm gặp bác sĩ nếu ngưng dùng mà các tác dụng phụ vẫn không có xu hướng thuyên giảm.

9. Thận trọng

Chú ý thử độ nhạy cảm của làn da với Retinol trước khi dùng, đồng thời dùng đúng cách. Bôi quá nhiều Retinol sẽ không làm tăng tác dụng điều trị. Đồng thời còn kích hoạt phản ứng viêm, gây bong da hay khó chịu.

Các sản phẩm chứa nồng độ Retinol cao có thể khiến da bị tổn thương nặng ở lớp thượng bì. Một số trường hợp còn sinh mụn phỏng.

Khi sử dụng Retinol ở mặt không được phép rửa mặt quá 2 – 3 lần/ ngày. Đồng thời cần dùng các sản phẩm sữa rửa mặt dịu nhẹ và trung tính. Không bôi Retinol lên mắt hay vùng quanh mắt, miệng hay vết thương hở.

Phụ nữ đang trong thai kỳ hay đang cho con bú tuyệt đối không được tự ý sử dụng Retinol và các dẫn xuất vitamin A khác để trị mụn và dưỡng da. Trường hợp có nhu cầu sử dụng cần trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ.

Retinol được xem là một hoạt chất quý trong điều trị mụn và dưỡng da. Sử dụng đúng cách có thể khắc phục tình trạng mụn trứng cá hiệu quả. Đồng thời còn hỗ trợ làm giảm thâm mụn, chống lão hóa và nuôi dưỡng làn da sáng khỏe mịn màng. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo bác sĩ da liễu trước khi dùng các sản phẩm có chứa Retinol để đảm bảo an toàn và hữu ích.