Mụn cơm sinh dục là gì? Có nguy hiểm và cần trị?

Mụn cơm sinh dục hay mụn cóc sinh dục là bệnh lý truyền nhiễm, phát triển ở khu vực sinh dục và hậu môn. Tình trạng này rất phổ biến, hầu như tất cả những người có quan hệ tình dục đều nhiễm một loại HPV, gây mụn cơm sinh dục, ít nhất một lần trong đời.

Mụn cơm sinh dục là gì?

Mụn cơm sinh dục còn được gọi là mụn cóc sinh dục, là một bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục, được gây ra bởi một số loại virus papillomavirus ở người (HPV). Đây là bệnh lý rất phổ biến, gần như tất cả những người có quan hệ tình dục đều nhiễm một loại HPV ít nhất một lần trong đời.

Loại virus này thường gây ảnh hưởng đến các mô ẩm của khu vực sinh dục. Loại mụn cóc này đặc trưng bởi các vết sưng da nhỏ, sần sùi, có màu đỏ, hồng, nâu hoặc cùng màu với màu thịt. Trong hầu hết các trường hợp, mụn cóc sinh dục có kích thước rất nhỏ và không thể được nhìn thấy bằng mắt thường.

Mụn cóc sinh dục có thể ảnh hưởng đến cả nam giới và nữ giới. Các triệu chứng có thể xuất hiện xung quanh bìu, hậu môn dưỡng vật của nam giới và xung quanh âm hộ, cổ tử cung, âm đạo, mép, môi lớn và môi bé âm hộ hoặc hậu môn ở phụ nữ. Hầu hết các loại mụn cóc sinh dục đều lành tính, không ung thư, tuy nhiên một số chủng HPV gây mụn cóc sinh dục có thể phát triển thành ung thư.

Các triệu chứng có thể phát triển trong 1 – 8 tháng sau khi nhiễm virus. Một số dấu hiệu đặc trưng, bao gồm gây ngứa, đau hoặc khó chịu ở khu vực sinh dục. Tuy nhiên, một số trường hợp bệnh không gây ra bất cứ dấu hiệu nhận biết nào.

Mụn cơm sinh dục là bệnh lây nhiễm thông qua các hoạt động quan hệ tình dục, bao gồm quan hệ bằng miệng và thông qua hậu môn. Do đó, để ngăn ngừa nguy cơ lây lan người bệnh nên có biện pháp điều trị và xử lý phù hợp.

Ngoài ra, hiện tại mọi người có thể tiêm vaccine HPV để phòng ngừa lây nhiễm một số chủng HPV và giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung.

Nguyên nhân gây mụn cơm sinh dục

Nhiễm trùng HPV là nguyên nhân dẫn đến các loại mụn cóc, bao gồm mụn cóc sinh dục. Có hơn 40 chủng loại HPV có thể ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục. Trong đó, HPV loại 6 và 11 là nguyên nhân phổ biến nhất có thể gây mụn cóc sinh dục.

Loại virus này lây lan thông qua việc tiếp xúc trực tiếp da với da, thường là thông qua việc quan hệ tình dục bằng miệng, quan hệ bộ sinh sinh dục – hậu môn với bạn tình nhiễm bệnh.

Các loại HPV rất dễ lây truyền thông qua quan hệ tình dục thâm nhập. Theo ước tính, có khoảng 65% người quan hệ tình dục với người nhiễm trùng HPV có thể phát triển mụn cơm sinh dục trong 1 – 8 tháng sau khi tiếp xúc với virus. Việc sử dụng bao cao su có thể ngăn ngừa nhiễm trùng virus, tuy nhiên hiệu quả bảo vệ thường cao hơn ở nam giới.

Bất cứ người có quan hệ tình dục nào cũng có nguy cơ lây nhiễm HPV. Tuy nhiên, nguy cơ này thường cao hơn ở một số đối tượng như:

• Người dưới 30 tuổi
• Có hệ thống miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như người nhiễm HIV hoặc người cấy ghép nội tạng
• Quan hệ tình dục không an toàn hoặc có nhiều bạn tình, bên cạnh đó quan hệ tình dục với người có nhiều bạn tình cũng làm tăng nguy cơ nhiễm virus
• Quan hệ tình dục sớm hoặc có các hoạt động tình dục khi còn quá nhỏ

Dấu hiệu nhận biết mụn cơm sinh dục

Mụn cơm sinh dục đôi khi có kích thước rất nhỏ và không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp mụn cơm sinh dục có thể dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng như:

– Ở nữ giới:

Mụn cơm sinh dục ở nữ giới có thể phát triển trên âm hộ, thành âm đạo, khu vực giữa bộ phận sinh dục ngoài và hậu môn, ống hậu môn và cả cổ tử cung.

Các dấu hiệu nhận biết cụ thể bao gồm:

• Mụn cóc xuất hiện dưới dạng những tổn thương da nhỏ với đường kính khoảng 1 – 2 mm, màu đỏ, thường mềm và nhẵn.
• Xuất hiện đơn lẻ thay vì mọc thành cụm.
• Các tổn thương này có thể phát triển nhanh chóng, tạo thành cụm, hình thành các nhu gai và khiến bề mặt mụn cóc trở nên sần sùi
• Thường không gây đau nhưng có thể dẫn đến ngứa ngáy, khó chịu ở khu vực sinh dục.
• Chảy máu hoặc đau khi quan hệ tình dục.
• Trong các trường hợp nghiêm trọng, tổn thương da có thể lan rộng, hình thành các vết loét, có mùi hôi khó chịu.

– Ở nam giới:

Mụn cóc sinh dục ở nam giới có thể xuất hiện ở đầu dương vật, bìu hoặc hậu môn. Các đặc trưng nhận biết cụ thể bao gồm:

• Hình thành các nốt mụn nhọt nhỏ li ti ở bao quy đầu hoặc thân dương vật.
• Các nốt mụn cóc này thường không gây đau nhưng có thể gây ngứa hoặc khó chịu khi phát triển đến kích thước lớn.
• Các nốt mụn cóc có thể tiết dịch, điều này khiến khu vực sinh dục luôn ẩm ướt, sần sùi và khó chịu.

Ngoài ra, mụn cóc sinh dục có thể xuất hiện ở môi, miệng, lưỡi, cổ họng ở những người có quan hệ tình dục bằng miệng nhiễm virus gây mụn cóc sinh dục.

Mụn cơm sinh dục có nguy hiểm không?

Hầu hết các loại các loại mụn cóc có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, không giống với các loại mụn cóc khác, mụn cóc sinh dục có thể lây lan một cách nhanh chóng nếu không được điều trị phù hợp.

Bên cạnh đó, loại HPV gây mụn cơm sinh dục có thể thay đổi cấu trúc tế bào bị nhiễm bệnh và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn. Cụ thể các biến chứng có thể bao gồm:

• Ung thư: Nhiễm trùng HPV là nguyên nhân chính có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Các loại HPV khác có thể gây ung thư âm hộ ở phụ nữ, ung thư dương vật ở nam giới và ung thư hậu môn. Mặc dù nhiễm trùng HPV không phải lúc nào cũng dẫn đến ung thư nhưng phụ nữ cần thường xuyên xét nghiệm Pap để loại bỏ nguy cơ nhiễm HPV và ung thư cổ tử cung.
• Các vấn đề thai kỳ: Đôi khi mụn cóc sinh dục có thể mở rộng khi mang thai, điều này dẫn đến khó khăn khi đi tiểu và tăng nguy cơ viêm đường tiết niệu. Bên cạnh đó, mụn cóc ở thành âm đạo có thể ức chế và kéo dài các mô âm đạo trong khi sinh. Ngoài ra, mụn cóc lớn ở âm hộ hoặc bên trong âm đạo có thể dẫn đến chảy máu kéo dài khi sinh con.
• Lây nhiễm sang thai nhi: Mặc dù điều này hiếm khi xảy ra, nhưng một số em bé được sinh ra bởi mẹ nhiễm mụn cóc sinh dục có thể phát triển mụn cóc ở cổ họng. Điều này đặc biệt nghiêm trọng và bé có thể cần phẫu thuật để ngăn ngừa nguy cơ tắc nghẽn đường thở.

Mụn cơm sinh dục có tự khỏi không? Khi nào cần điều trị?

Hầu hết các loại mụn cóc sinh dục có thể tự khỏi, nhưng mụn cơm sinh dục cần được điều trị y tế. Cơ thể không thể loại mụn cơm sinh dục, ngay cả khi các triệu chứng không xuất hiện.

Các loại HPV gây mụn cơm sinh dục có thể dẫn đến bệnh lý nhiễm trùng mãn tính, suốt đời đối với một số người. Đối với những người đã điều trị, nguy cơ tái nhiễm với cùng một chủng HPV hoặc tái nhiễm với một chủng HPV khác là rất cao. Đôi khi một người có thể nhiễm trùng nhiều chủng HPV cùng một lúc, mặc dù điều này rất hiếm khi xảy ra.

Các triệu chứng HPV gây mụn cóc sinh dục có thể không xuất hiện trong vài tuần, thậm chí là vài tháng sau khi nhiễm virus gây bệnh. Trong một số trường hợp, mụn cơm sinh dục có thể mất nhiều năm để phát triển. Tuy nhiên, nhiễm trùng mụn cóc sinh dục có thể dẫn đến nhiều rủi ro cũng như có thể lây lan cho người khác. Do đó, người bệnh nên đến bệnh viện, trao đổi với bác sĩ để nếu xuất hiện mụn nhọt, mụn cóc hoặc các tăng trưởng da bất thường ở khu vực sinh dục.

Biện pháp chẩn đoán mụn cơm sinh dục

Để chẩn đoán tình trạng mụn cơm sinh dục, bác sĩ có thể đề nghị người bệnh chia sẻ về lịch sử sức khỏe và lịch sử tình dục. Điều này có thể bao gồm các dấu hiệu và triệu chứng người bệnh trải qua khi quan hệ tình dục, bao gồm quan hệ bằng miệng, quan hệ không sử dụng bao cao su hoặc màng chắn miệng.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể kiểm tra các dấu hiệu bằng cách kiểm tra bên trong âm đạo hoặc hậu môn.

Các xét nghiệm chỉ dành cho phụ nữ:

Mụn cóc sinh dục có thể xuất hiện sâu bên trong cơ thể của phụ nữ, do đó đôi khi bác sĩ có thể cần kiểm tra vùng chậu để xác định sinh lý bệnh. Các xét nghiệm cụ thể chỉ dành cho phụ nữ thường bao gồm:

– Xét nghiệm Pap:

Đối với phụ nữ, điều quan trọng nhất là kiểm tra xương chậu và xét nghiệm Pap thường xuyên để phát hiện những thay đổi ở vùng chậu, âm đạo, cổ tử cung và các dấu hiệu sớm của mụn cơm sinh dục.

Trong xét nghiệm này, bác sĩ sử dụng một dụng cụ được gọi là mỏ vịt để giữ âm đạo mở. Sau đó, bác sĩ sử dụng một công cụ dài, hẹp để thu thập các mẫu tế bào nhỏ ở cổ tử cung và tiến hành kiểm tra ở phòng thí nghiệm.

– Xét nghiệm HPV:  

Chỉ có một vài loại HPV có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Trong xét nghiệm này, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô tế bào ở tử cung để tiến hành xét nghiệm các chủng HPV gây ung thư.

Thông thường xét nghiệm này chỉ dành riêng cho phụ nữ trên 30 tuổi trở lên. Bên cạnh đó, xét nghiệm này không phù hợp với người trẻ tuổi, bởi vì HPV thường biến mất mà không cần điều trị.

Các biện pháp điều trị mụn cơm sinh dục

Có nhiều biện pháp khác nhau có thể được áp dụng để điều trị mụn cơm sinh dục. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, bác sĩ có thể đề nghị các biện pháp điều trị tại chỗ, thuốc theo toa và các thủ thuật làm sạch vi khuẩn.

1. Thuốc thoa điều trị tại chỗ

Hầu hết các loại thuốc điều trị không kê đơn không có tác dụng đối với mụn cơm sinh dục. Mụn cơm sinh dục cần được điều trị với thuốc theo toa để tiêu diệt virus gây bệnh là hạn chế nguy cơ tái phát. Các loại thuốc mỡ, kem thoa thường được chỉ định bao gồm:

– Podofilox:

Podofilox là một loại kem có nguồn gốc từ thực vật được sử dụng để điều trị mụn cóc sinh dục và ngăn ngừa các tế bào mụn cóc phát triển. Thuốc được khuyến cáo thoa 2 lần mỗi ngày trong 3 ngày liên tục sau đó thoa 1 lần mỗi ngày trong một tuần. Người bệnh nên lặp lại chu kỳ điều trị này 4 lần để đạt hiệu quả tốt nhất.

Podofilox là một trong những loại kem bôi có hiệu quả cao trong việc làm sạch mụn cóc. Tỷ lệ điều trị thành công khoảng trên 50%.

Tác dụng phụ phổ biến có thể bao gồm:

• Nóng rát
• Đau đớn
• Viêm da
• Ngứa
• Hình thành các vết loét
• Phồng rộp da hoặc đóng vảy

– Imiquimod:

Imiquimod là thuốc thoa tại chỗ được chỉ định để điều trị mụn cóc sinh dục và hỗ trợ điều trị ung thư da. Người bệnh có thể thoa thuốc trực tiếp lên nốt mụn cóc 1 lần mỗi ngày, 3 ngày một tuần, kéo dài trong khoảng 4 tháng để loại bỏ mụn cóc.

Theo một số nghiên cứu, Imiquimod có thể không hiệu quả đối với một số người. Tỷ lệ điều trị thành công khoảng 37 – 50%. Tuy nhiên, thuốc được cho là có thể tăng cường hệ thống miễn dịch và hỗ trợ chống lại virus trong tương lai.

Tác dụng phụ phổ biến của Imiquimod bao gồm:

• Đỏ da
• Sưng tấy
• Nóng rát
• Ngứa
• Làm mỏng da
• Bong vảy

– Sinecatechins:

Sinecatechins có chiết xuất từ trà xanh được sử dụng để làm sạch mụn cơm ở bộ phận sinh dục và bên ngoài hậu môn. Người bệnh nên bôi thuốc mỡ này 3 lần mỗi ngày trong tối đa 4 tháng để loại bỏ mụn cóc.

Sinecatechins được xem là thuốc thoa hiệu quả nhất có thể loại bỏ mụn cóc sinh dục. Tỷ lệ điều trị thành công khoảng 56 – 57%.

Tương tự như các loại thuốc điều trị mụn cóc sinh dục khác, sinecatechin có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như:

• Nóng rát
• Đau đớn
• Khó chịu
• Ngứa hoặc đỏ da

2. Các liệu pháp y tế loại bỏ mụn cóc

Nếu các loại thuốc thoa không mang lại hiệu quả điều trị mụn cơm sinh dục, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác để loại bỏ mụn cóc. Cụ thể, các thủ thuật thường được chỉ định bao gồm:

– Áp lạnh nitơ lỏng:

Bác sĩ có thể đông lạnh mụn cóc bằng nito lỏng để loại bỏ mụn cóc. Điều này dẫn đến hình thành một vết phồng rộp xung quanh mụn cóc và mụn cóc sẽ bong ra sau khi vết phồng rộp lành lại.

Liệu pháp này có thể loại bỏ mụn cóc sinh dục hiệu quả. Tuy nhiên, đây được xem là liệu pháp tạm thời, không thể tiêu diệt virus gây mụn cóc. Bên cạnh đó, các triệu chứng có thể tái phát trong tương lai.

Các tác dụng phụ có thể bao gồm:

• Sưng tấy
• Bỏng da nhẹ
• Đau đớn, khó chịu

– Đốt điện mụn cóc:

Bác sĩ có thể đề nghị đốt mụn điện để điều trị mụn cóc sinh dục và cạo sạch mụn cóc bằng dao chuyên dụng.

Thủ thuật này thường rất đau đớn, do đó người bệnh có thể được gây tê cục bộ hoặc gây mê toàn thân trước khi thực hiện đốt điện. Tuy nhiên, thủ thuật này thường mang lại hiệu quả cao. Có khoảng 94% người thực hiện đốt điện mụn cóc 6 lần không có dấu hiệu tái phát.

Tác dụng phụ thường bao gồm:

• Chảy máu
• Nhiễm trùng
• Gây sẹo
• Thay đổi màu da khu vực điều trị

– Loại bỏ mụn cóc bằng tia laser:

Phẫu thuật mụn cơm sinh dục bằng tia laser là một thủ thuật chuyên khoa, được thực hiện tại bệnh viện bởi bác sĩ chuyên môn.

Trong thủ thuật này, bác sĩ sử dụng ánh sáng laser để đốt cháy mô mụn cóc và loại bỏ mụn cóc hoàn toàn. Người bệnh sẽ được gây tê tại chỗ hoặc gây mê, phụ thuộc vào số lượng và kích thước của mụn cóc.

Thông thường, phẫu thuật bằng tia laser được sử dụng để tiêu diệt mụn cơm sinh dục có kích thước lớn, khó tiếp cận hoặc không đáp ứng các phương pháp điều trị khác. Thời gian phục hồi sau phẫu thuật có thể mất vài tuần.

Các tác dụng phụ phổ biến có thể bao gồm:

• Đau đớn hoặc nóng rát
• Kích thích
• Chảy máu
• Để lại sẹo

Biện pháp hỗ trợ điều trị mụn cơm sinh dục tại nhà

Các biện pháp điều trị tại nhà không thể điều trị mụn cơm sinh dục. Tuy nhiên, người bệnh có thể tham khảo một số cách hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa tiến triển bệnh như:

– Tinh dầu bạc hà:

Tinh dầu bạc hà có chứa axit béo omega – 3, vitamin, hoạt chất kháng virus và các đặc tính chống nấm. Những đặc tính này có thể có thể hỗ trợ chống lại nhiều chủng HPV, bao gồm HPV gây mụn cóc sinh dục.

Để cải thiện mụn cóc với tinh dầu bạc hà, người bệnh có thể pha loãng 2 giọt tinh dầu với một muỗng canh dầu vận chuyển như dầu ô liu, thoa hỗn hợp lên mụn cóc. Thực hiện 3 lần mỗi ngày, liên tục trong 3 tuần để loại bỏ mụn cóc

– Sử dụng trà xanh:

Trà xanh có chứa chất chống oxy hóa mạnh mẽ và hỗ trợ tăng cường hệ thống miễn dịch. Hệ thống miễn dịch mạnh mẽ có thể hỗ trợ ngừa các loại mụn cóc trên da, bao gồm mụn cóc sinh dục.

Người bệnh có thể uống trà xanh 2 lần mỗi ngày để tăng cường hệ thống miễn dịch và hôc trợ loại bỏ mụn cóc. Bên cạnh đó, thoa trực tiếp nốt mụn cóc nhiều lần mỗi ngày cũng có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng.

– Aspirin điều trị mụn cơm sinh dục:

Các loại thuốc giảm đau, đặc biệt là aspirin có chứa hoạt chất axit salicylic, có tác dụng ức chế các vấn đề về da như mụn cóc, mụn trứng cá và ngăn ngừa viêm da.

Người bệnh có thể nghiền nát một viên aspirin bột mịn, trộn một lượng nước vừa đủ để tạo thành hỗn hợp sệt. Thoa hỗn hợp lên nốt mụn cóc và băng lại với băng cá nhân, yên qua đêm. Thực hiện biện pháp một ngày một lần và liên tục cho đến khi mụn cóc khỏi hẳn.

Biện pháp phòng ngừa mụn cơm sinh dục

Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su và quan hệ chung thủy một vợ một chồng là cách tốt nhất để phòng ngừa mụn cóc sinh dục. Bên cạnh đó, tất cả mọi người, bao gồm cả nam và nữ, đều có thể tiêm phòng HPV để ngăn ngừa nguy cơ phát triển mụn cóc sinh dục.

Vaccine HPV thường được khuyến cáo áp dụng ở trẻ em từ 11 – 13 tuổi, chia làm 2 mũi, mỗi mũi cách nhau tối thiểu là 6 tháng. Theo các chuyên gia, tiêm phòng vaccine trong độ tuổi này có tác dụng bảo vệ tốt nhất. Đối với thanh thiếu niên từ 15 – 26 tuổi, vaccine được tiêm thành 3 liều, mỗi liều cách nhau tối thiểu 6 tháng. Người trưởng thành trên 26 tuổi, tiêm phòng theo chỉ định của bác sĩ, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe.

Bên cạnh đó, để giảm nguy cơ lây nhiễm mụn cơm sinh dục, người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng như:

Thực phẩm tốt cho người mụn cóc sinh dục:

• Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, bao gồm quả việt quất, anh đào, cà chua, ớt chuông, bí đao
• Rau lá màu xanh đậm như rau bina và cải xoăn
• Các loại ngũ cốc nguyên hạt
• Hạnh nhân
• Các loại đậu
• Thịt nạc

Các loại thực phẩm cần tránh bao gồm:

• Bất cứ loại thực phẩm nào có thể gây dị ứng, đặc biệt là sữa, đậu nành, ngô, phụ gia thực phẩm
• Thực phẩm tinh chế như bánh mì trắng và mì ống
• Thịt đỏ
• Thực phẩm chế biến với các chất béo chuyển hóa
• Caffeine, rượu, bia và các chất kích thích khác

Thay đổi phong cách sống phòng ngừa mụn cơm sinh dục:

• Quan hệ tình dục chung thủy, một vợ một chồng
• Sử dụng bao cao su, màng chắn miệng khi quan hệ tình dục âm đạo, miệng hoặc hậu môn
• Không quan hệ tình dục với người không rõ lịch sử bệnh lý, đặc biệt là các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như mụn cóc sinh dục
• Không quan hệ tình dục với người có nhiều bạn tình
• Bỏ thuốc lá có thể hạn chế mức độ nghiêm trọng của mụn cóc và ngăn ngừa mụn cóc tái phát
• Trao đổi với bạn tình về tình trạng bệnh lý, sức khỏe và có biện pháp điều trị để tránh lây nhiễm cho người khác
• Không sử dụng chung đồ vật cá nhân, bao gồm khăn lau, khăn tắm, quần áo, đặc biệt là đồ lót

Mụn cơm sinh dục là bệnh lý lây qua đường tình dục phổ biến và có thể tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật hoặc ung thư hậu môn. Do đó, người bệnh nên đến bệnh viện ngay khi nhận thấy các dấu hiệu mụn cóc sinh dục.

Điều trị sớm và đúng phương pháp có thể hạn chế các rủi ro và ngăn ngừa khả năng lây nhiễm cho người khác. Trao đổi với bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.